ABD-Çin Ticaret Görüşmelerinde “Önemli İlerleme” Açıklaması, Piyasalar İkna Olacak Mı?
ABD ve Çin heyetleri, İsviçre’de gerçekleştirdikleri iki günlük müzakerelerin akabinde, ticaret savaşının yatıştırılması konusunda “önemli ilerleme” sağlandığını açıkladı. Çin Başbakan Yardımcısı He Lifeng bu süreci “farklılıkların tahlilinde kıymetli bir birinci adım” olarak nitelendirdi. Somut ayrıntılar açıklanmadı. Bu kadarı piyasaları tatmin eder mi?
Henüz somut adımlar duyurulmamış olsa da, taraflar ortasında yeni bir müzakere düzeneği kurulması kararlaştırıldı. Görüşmeleri ABD Hazine Bakanı Scott Bessent ile Çin Başbakan Yardımcısı He Lifeng yürütecek.
Ortak Bildiri Yolda
ABD Hazine Bakanı Bessent, görüşmelerin detaylarını pazartesi günü paylaşacaklarını belirtirken, He ise bir ortak bildiri yayımlayacaklarını duyurdu. Çin Ticaret Bakan Yardımcısı Li Chenggang, “Eğer yemekler lezzetliyse, ne vakit servis edildiği kıymetli değildir,” diyerek gelişmeleri olumlu karşıladıklarını tabir etti.
Taraflar, görüşmeler sonrası gazetecilere verdikleri iletilerde müspet bir hava yansıttı. He, ABD’li müzakerecilerin profesyonelliğini överken, ABD Ticaret Temsilcisi Jamieson Greer ticari çatışmaların abartıldığı görüşünü savundu.
Bloomberg Economics: Gümrük Vergileri Hâlâ Yüksek
Bloomberg’in baş jeoekonomi analisti Jennifer Welch, “Tarifelerde büyük bir düşüş olsa bile Çin’in ABD’ye ihracatı orta vadede yaklaşık %60 azalabilir. Zira kimi eserlerde vergiler hâlâ %30’un üzerinde,” değerlendirmesini yaptı.
Greer ise “Farklılıkların sanıldığı kadar büyük olmadığını gösteren süratli bir mutabakata vardık. Fakat bu noktaya gelmeden evvel önemli bir hazırlık yapıldı,” dedi.
Dolar Yükseldi, Yuan ve Avustralya Doları Desteklendi
Asya piyasalarının haftaya başlamasıyla birlikte dolar, euro, yen ve İsviçre frangı karşısında kıymet kazandı. Çin iktisadının nabzını yansıtan Avustralya doları ile offshore yuan da yükseliş gösterdi.
Brown Brothers Harriman & Co.’nun strateji başkanı Win Thin, “İki günlük görüşmede somut bir şey çıkması güç fakat tarafların tansiyonu azaltma niyeti açık,” dedi.
Kritik Bahisler Masaya Yatırıldı
Toplantılar, İsviçre’nin Birleşmiş Milletler Büyükelçisi’nin konut sahipliğinde gerçekleşti. Çin heyetinde Başbakan Yardımcısı He’nin yanı sıra, ABD-Çin ticaret savaşında daha evvel de vazife almış olan Maliye Bakan Yardımcısı Liao Min yer aldı.
Bu temasların akabinde, ABD Lideri Donald Trump ile Çin lideri Xi Jinping’in ilk telefon görüşmesi için taban hazırlanmış oldu. Trump, görüşmelerin sonucuna nazaran Xi ile temas kurabileceğini söyledi.
Karşılıklı Tarife Resti
Trump’ın Çin mallarına uyguladığı gümrük vergileri %145’e ulaşırken, Pekin de buna karşılık ABD eserlerine %125 oranında vergi koydu. Bu restleşme iki tarafı da kilitlemişti. Fakat artık taraflar tansiyonu düşürmekte hemfikir.
ABD tarafı, Çin’in az toprak elementleri ihracat kısıtlamalarını kaldırmasını ve fentanil üretiminde kullanılan hususların ihracatının azaltılmasını talep etti. ABD ayrıyeten tarifeleri %60’ın altına çekmeyi hedefliyor.
Seçim Baskısı Trump’ı Zorluyor
Uzmanlara nazaran Çin, bu görüşmelere daha avantajlı başladı. Çünkü Trump’ın bilakis, Çin idaresi 2026’da seçim baskısı yaşamıyor. Atlantic Council’dan Dexter Roberts, “Bu süreç Trump için ziyan verici oldu. Çin ise bu acıya daha uzun mühlet dayanabilir,” dedi.
Xi idaresi görüşmelere hazırlık olarak faiz indirimleri ve bankalara likidite dayanağı sağladı. Lakin Çin iktisadında yavaşlamanın işaretleri sürüyor. Nisan ayında tüketici enflasyonu üçüncü defa negatif geldi.
Trump ise görüşmeler başlamadan evvel Truth Social’da, “Çin’e %80 vergi yerinde olur” ifadelerini kullandı. Hazine Bakanı Bessent’e kararın kendisine ilişkin olduğunu belirterek baskı oluşturdu.
Piyasalar Beklemede
ABD-Çin görüşmeleri “önemli ilerleme” ile sonuçlansa da, tarifeler konusunda somut bir değişiklik açıklanmadı. Bu nedenle piyasalarda temkinli optimistlik hakim. Trump’ın “Kurtuluş Günü” olarak tanımladığı birinci vergi açıklamasından bu yana yaşanan ziyanların büyük kısmı telafi edildi lakin belirsizlik sürüyor.
Peterson Enstitüsü’nden Martin Chorzempa’ya nazaran, “Çin ile kısa vadeli bir uzlaşma bile, öbür ülkelerle yapılacak yapan müzakereler için âlâ bir sinyal olarak algılanacaktır.”
Atilla Yeşilada ve Güldem Atabay tarafından kaleme alınan özel raporlarımıza abone olmak ister misiniz? Abonelik şartları için bize e-mail atın: [email protected]
