Dünyanın petrol lideri belli oldu: Zirvede Orta Doğu yok

Küresel iktisadın ana damarlarından biri olan ham petrol üretiminde liderlik el değiştirmedi. Memleketler arası güç kuruluşlarının 2025 varsayımlarına nazaran, ABD dünyanın en büyük petrol üreticisi pozisyonunu pekiştirdi. Kaya petrolü ihtilali sayesinde ABD, Suudi Arabistan ve Rusya üzere devleri geride bırakarak tepede yer aldı.
İlk 10’da sürpriz ülkeler var
Günlük üretim kapasitesi milyon varil/gün (MVG) bazında ölçülen sıralamada, Kanada, Brezilya ve Çin üzere ülkeler de üst sıralarda yer alıyor. Suudi Arabistan (~12-13 MVG) ve Rusya (~10-11 MVG) üzere dev üreticilerin akabinde ABD’nin üretimi 18-20 MVG’ye kadar ulaşıyor. Bu, onu açık orta başkan yapıyor.
ABD petrol ihtilalinin meyvesini topluyor
Teksas ve Kuzey Dakota üzere eyaletlerde ağırlaşan kaya petrolü üretimi, ABD’yi global güç sahnesinde liderliğe taşıdı. İleri teknolojiler ve özel üretim sistemleriyle ABD, sadece güç değil birebir vakitte jeopolitik güç olarak da pozisyonunu güçlendirdi.
Petrol piyasasında istikrarları kim belirliyor?
Dünya petrol piyasasında yalnızca üretim değil, birçok değişken tesirli oluyor:
- OPEC+ kararları: Üretim kotaları, arz-talep istikrarını belirliyor.
- Jeopolitik krizler: Orta Doğu ve Ukrayna merkezli tansiyonlar, fiyatlara istikamet veriyor.
- Talep artışı: Çin ve Hindistan üzere dev tüketici ülkelerin talepleri, stratejik kararları şekillendiriyor.
- Yeni teknolojiler: Kaya petrolü ve derin deniz sondajı, üretim sonlarını zorluyor.
- Çevre siyasetleri: Karbonsuz iktisat amaçları, petrolün geleceğini yine tanımlıyor.
Petrol üretimi, ülkelerin ekonomik refahının yanı sıra memleketler arası alandaki tesirini de belirliyor. Güç bağımsızlığı, artık yalnızca ekonomik değil, jeopolitik bir güç ögesi olarak görülüyor.