Emtia Piyasalarında Gözler ABD Büyüme Verisine Çevrildi
Geçtiğimiz hafta emtia piyasalarında, başta ABD Merkez Bankası’nın (Fed) faiz kararı ve Lider Jerome Powell’ın açıklamaları olmak üzere, global merkez bankalarının siyaset adımları fiyatlamalar üzerinde tesirli oldu. Önümüzdeki hafta ise yatırımcıların odağı, ABD’nin büyüme verileri ile kişisel tüketim harcamaları (PCE) endeksine çevrilecek.
Fed, siyaset faizini 25 baz puan indirerek yüzde 4-4,25 aralığına çekti ve Aralık 2024’ten bu yana birinci kere faiz indirimine gitti. Kararın akabinde Powell, kısa vadede enflasyon risklerinin üst, istihdam risklerinin ise aşağı istikametli olduğunu belirterek “nötr” bir duruşa geçiş sinyali verdi. 50 baz puanlık bir indirim için ise geniş bir dayanak bulunmadığını vurguladı.
Fed, yıl sonu federal fon oranı kestirimini yüzde 3,6’ya çekerek 2025’te ek faiz indirimlerinin sinyalini verdi. Para piyasalarında, 2026’ya kadar sürebilecek gevşeme döngüsüne dair beklentiler güçlenirken, 2025 yılı içinde üç indirim mümkünlüğü fiyatlamalara yansıdı.
Minneapolis Fed Başkanı Neel Kashkari, bu haftaki indirimi desteklediğini ve yıl içinde iki indirim daha öngördüğünü açıkladı. Yeni atanmış olan Stephen Miran ise son toplantıda 50 baz puanlık indirim istikametinde karşı oy kullanırken, tarifelerin enflasyonist tesirinin hudutlu kalabileceğini söz etti.
Küresel Merkez Bankalarından Farklı Tonlar
İngiltere Merkez Bankası (BoE), siyaset faizini yüzde 4’te sabit tutarken, niceliksel sıkılaştırma suratını düşürdü. Avrupa Merkez Bankası (ECB) Başkanı Christine Lagarde ise sadeleştirilmiş düzenlemelerle finansal sistemin dayanıklılığının korunacağını vurguladı. Avro Bölgesi’nde enflasyon ağustosta yıllık yüzde 2 arttı.
Asya’da Japonya Merkez Bankası (BoJ) faizi yüzde 0,5 düzeyinde sabit bırakırken, Hong Kong Para Otoritesi ise dolar kuruna bağlı rejim nedeniyle Fed’i takip ederek tıpkı oranda faiz indirimi gerçekleştirdi.
Jeopolitik Gelişmeler ve Diplomatik Temaslar
ABD Başkanı Donald Trump ile Çin Devlet Lideri Şi Cinping ortasında yapılan telefon görüşmesine ait olumlu açıklamalar, piyasada optimistlik yarattı. Trump’ın ekim sonunda Güney Kore’deki APEC Zirvesi’nde Şi ile yüz yüze görüşeceğini açıklaması, ABD-Çin diplomatik temaslarını yatırımcıların radarına taşıdı.
Öte yandan, ABD ile Birleşik Krallık ortasında yapay zeka, sivil nükleer güç, füzyon ve kuantum teknolojilerini kapsayan bir teknoloji mutabakatı imzalandı.
Altın ve Gümüşte Yeni Zirveler
Değerli metaller, Fed’in faiz indirimi sonrası tarafını üst çevirse de Powell’ın meçhul bildirileriyle kar satışlarına sahne oldu. Lakin haftanın sonuna hakikat tekrar alım taraflı hareketler öne çıktı.
Altının ons fiyatı karar sonrası 3.707 dolarla tarihi tepeyi test etti, haftayı ise yüzde 40,5 yıllık artışla 3.685 dolardan tamamladı. Gümüş ise yüzde 43,1 yükselerek 43,08 dolarla 2011’den bu yana en yüksek düzeye ulaştı. Hindistan’dan gelen güçlü yatırım ve sanayi talebi, global gümüş stoklarını azaltarak fiyatları desteklemeye devam etti.
Haftalık bazda kıymetli metallerde altın yüzde 1,2, gümüş yüzde 2,1, platin yüzde 0,9 artarken, paladyum yüzde 4 paha kaybetti.
Baz Metallerde Çin Etkisi
Baz metaller haftayı negatif tamamladı. Fed’in temkinli duruşu ve Çin’den gelen zayıf makro ekonomik datalar, fiyatlar üzerinde baskı oluşturdu. Çin’de emlak ve altyapı talebindeki yavaşlama çelik ve bakır talebini düşürürken, ham çelik üretimi haziranda yıllık yüzde 9 azaldı.
Altyapı yatırımlarıyla kimi metallerde üretim artsa da, arz fazlası fiyatları sınırladı. Alüminyum üretimi yüzde 3,4 artarak rekor düzeylere yaklaşırken, global arzın yüksek seyretmesi fiyat baskısını artırdı.
Bu gelişmelerle baz metallerde çinko yüzde 1,9, alüminyum yüzde 1, nikel ve kurşun yüzde 0,7, bakır ise yüzde 0,2 kıymet kaybetti.
Petrolde Talep Endişeleri
Petrol fiyatları, faiz indirimlerinin tüketimi destekleyeceği beklentilerine karşın, artan stoklar nedeniyle düşüş yaşadı. ABD’de distilat stokları beklentinin dört katı artış göstererek petrol talebine yönelik telaşları artırdı.
OPEC+’ın üretim artırma planları ve ABD’de yakıt eserlerinde arz fazlası sinyalleri, fiyatlar üzerinde baskı oluşturdu. Brent petrol yüzde 0,8, New York doğal gazı ise yüzde 1,8 geriledi.
Tarım Emtialarında Arz Baskısı
Tarım emtialarında, yüksek rekolte beklentileri fiyatları aşağı çekti. ABD, Avrupa ve Rusya’da güçlü üretim projeksiyonları buğday ve mısırda alım baskısını sınırladı.
Soya fasulyesinde iç talep ve biyoyakıt kullanımı fiyat düşüşünü frenlese de yaklaşan Güney Amerika hasadı ve ABD arzı nedeniyle fiyatlar geriledi.
Chicago Ticaret Borsası’nda soya fasulyesi yüzde 1,9, mısır yüzde 1,3, buğday yüzde 0,2 düşerken; pirinç yatay seyretti. ICE’de ise kahve yüzde 8, şeker yüzde 2,1, pamuk yüzde 0,8, kakao ise yüzde 2,7 oranında kıymet kaybetti.
Önümüzdeki Hafta Ne İzlenecek?
Piyasalar, önümüzdeki hafta Powell’ın açıklamalarının yanı sıra ABD büyüme ve PCE datalarına odaklanacak. Ayrıyeten ABD-Çin ilgileri, global merkez bankalarının bağlantıları ve jeopolitik gelişmeler emtia fiyatlamalarında belirleyici rol oynamaya devam edecek.
