Yerli Yatırımcıların Pay Senedi Varlıkları 2024’te 3.6 Trilyon Lirayı Aştı!

Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği (TSPB) tarafından açıklanan 2024 yılı “Finansal piyasa özet verileri”ne nazaran, 2024 yılında yerli yatırımcıların hisse senedi varlıkları yüzde 39 oranında büyümeyle 3.6 trilyon lirayı aştı.

TSPB bilgileri, yerli yatırımcıların toplam finansal varlıklarının ise bir evvelki yıla kıyasla yüzde 32 artarak 2024 yılı sonu prestijiyle 29.8 trilyon lirayı aştığını, yabancı yatırımcıların finansal varlıklarının ise yüzde 51 oranında artarak 3.9 trilyon liraya ulaştığını ortaya koydu.

Türkiye Sermaye Piyasaları Birliği (TSPB); Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) ve Merkezi Kayıt Kuruluşu (MKK) kaynaklarından derleyerek hazırladığı 2024 yılı “Finansal Piyasa Özet Verileri”ni açıkladı. TSPB tarafından açıklanan datalara nazaran, yerli ve yabancı yatırımcıların toplam finansal varlıkları 2024 yılında bir evvelki yıla kıyasla, yüzde 34 oranında artarak 33 trilyon 723 milyar liraya ulaştı. Datalara nazaran, 2023 yılı sonunda 2 trilyon 600 milyar lira olan yerli yatırımcıların hisse senedi varlıkları, yüzde 39 büyüyerek 2024 yılı sonunda 3 trilyon 606 milyar liraya çıktı. Bilgiler, yıllık enflasyonunun yüzde 44,38 olduğu 2024 yılında yerli yatırımcıların hisse senedi varlıklarındaki büyümenin enflasyonun altında kaldığını ortaya koydu. Yerli yatırımcıların hisse senedi varlıklarının 1 trilyon 820 milyar lirası ferdi yatırımcılara, 1 trilyon 20 milyon lirası hükmî şahıslara, 766 milyar lirası ise kurumsal yatırımcılara ilişkin.

Yerli yatırımcıların finansal varlıkları 30 trilyona yaklaştı

TSPB tarafından açıklanan 2024 yılı “Finansal Piyasa Özet Verileri”ne nazaran, yerli yatırımcıların toplam finansal varlıkları 2024 yılında bir evvelki yıla kıyasla, yüzde 32 oranında artarak 29 trilyon 831 milyar liraya çıktı. Bilgiler, geçen yıl yerli yatırımcıların varlıklarında en süratli büyümenin bir evvelki yılda olduğu üzere özel eurobond varlıklarında yaşandığını ortaya koydu. Bilgilere nazaran, yerli yatırımcıların özel eurobond varlıkları, bir yılda yüzde 120 oranında artarak yaklaşık 958 milyar lirayı aşarken, kamu eurobond varlıklarındaki artış yüzde 24 artarak 1 trilyon 819 milyar liranın üzerine çıktı.

Yerli yatırımcıların sermeye piyasası varlıklarının hissesi arttı

TSPB bilgilerine nazaran, 2023 yılı sonunda 8 trilyon 506 milyar lira olan yerli yatırımcıların TL mevduat varlıkları, yüzde 37 artışla 2024 yılı sonunda 11 trilyon 651 milyar liraya çıktı. 2023 yılı sonu prestijiyle 5 trilyon 179 milyar lira olan yerli yatırımcıların döviz tevdiat hesapları ise oldukça düşük bir oranda, yalnızca yüzde 11 artarak 2024 yılı sonunda 5 trilyon 748 milyar lira oldu. Datalara nazaran, yerli yatırımcıların özel dal borçlanma araçları portföyü bir yılda yüzde 43 artarak 331 milyar lira olurken, devlet iç borçlanma senedi varlıkları ise 2024 yılında bir evvelki yıla kıyasla yüzde 36,6 oranında artarak 5 trilyon 588 milyar liraya ulaştı. Yerli yatırımcılara ilişkin; hisse senedi, varlığa dayalı menkul değer, varlık teminatlı menkul değer, özel ve kamu eurobond, devlet iç borçlanma senetleri, varant ve sertifikadan oluşan sermaye piyasası varlıklarının, toplam finansal varlıklar içerisindeki hissesi bir evvelki yılsonuna nazaran 2.2 puan artarak 2024 yılı sonu itibariyle yüzde 41,7’ye yükseldi.

Yabancıların finansal varlıkları yüzde 51 büyüdü

TSPB tarafından açıklanan 2024 yılı “Özet Finansal Piyasa Verileri”ne nazaran, 2023 yılı sonu itibarıyla 2 trilyon 574 milyar lira olan yabancı yatırımcıların finansal varlıkları, yüzde 51,2 oranında artarak 2024 yılı sonunda 3 trilyon 892 milyar lira oldu. Yabancı yatırımcıların finansal varlıkları içerisinde bir evvelki yıl olduğu üzere 2024 yılında da devlet iç borçlanma araçlarındaki varlıklarda rekor artış yaşandı. Yabancı yatırımcıların devlet iç borçlanma senedi yatırımları 2024 yılında yüzde 695 üzere rekor seviyede artarak 616 milyar lirayı aştı. 2023 yılında 1.7 milyar olan yabancı yatırımcıların özel dal borçlanma araçlarındaki varlıkları da geçen yıl yüzde 633 üzere rekor seviyede büyüyerek 12.7 milyar liraya çıktı. Yeniden de, özel bölüm borçlanma araçlarının yabancı yatırımcıların portföylerindeki hissesi %0,5’in dahi altında kalmaya devam etti. TSPB dataları, yabancı yatırımcıların TL mevduatlarının 2024 sonunda bir evvelki yıla kıyasla yaklaşık yüzde 50,3 oranında artarak 434.7 milyar liraya, döviz tevdiat hesaplarındaki varlıkları ise birebir devirde yüzde 9 üzere düşük seviyede artarak 680.4 milyar liraya çıktığını ortaya koydu.

Toplam hisse senedi portföy pahasının yüzde 37’si yabancılara, yüzde 63’ü yerli yatırımcılara ait

TSPB datalarına nazaran, 2023 yılı sonunda yaklaşık 1 trilyon 557 milyar lira olan yabancı yatırımcıların hisse senedi varlıkları ise yüzde 35,3 oranında artarak 2024 yılı sonunda 2 trilyon 106 milyar liraya ulaştı. Datalar, yabancı yatırımcıların hisse senedi varlıklarındaki büyümenin de yerli yatırımcılarda olduğu üzere enflasyonun altında kaldığını ortaya koydu. Datalara nazaran, 2023 yılında seçimler sonrası uygulanan para siyasetinin tesiriyle tekrar artışa geçen yabancı yatırımcıların hisse senedi varlıklarındaki hisseleri geçen yıl yerinde saydı. TSPB bilgilerine nazaran, 2024 sonu itibariyle Türkiye’deki toplam 5 trilyon 712 milyar lira olan hisse senedi portföy kıymetinin, yüzde 37’si yabancı yatırımcılara (fiili sirkülasyonda olmayan hisseler dahil), yüzde 63’ü ise ise yerli yatırımcılara ilişkin bulunuyor.

Pay senedi yerli yatırımcı sayısında düşüş, fon yatırımcı sayısında artış

Halka arzlar ve getiri arayışıyla 2023 yılında rekor seviyelere ulaşan hisse senedi yatırımcı sayısı faizlerdeki artışın tesiriyle risk iştahının düştüğü 2024 yılında değerli oranda geriledi. TSPB datalarına nazaran, 2023 yılı sonunda 7 milyon 644 bin olan Borsa İstanbul hisse senedi piyasasındaki toplam bakiyeli yatırımcı sayısı, yerli kişisel yatırımcı sayısındaki düşüşle 2024 yılı sonu itibariyle 6 milyon 840 bine geriledi. Öbür yandan yatırım fonu yatıcımsı sayısı 1 milyonun üzerinde artışla 2024 sonunda 5 milyon 413 bine çıktı.

Geçen yıl 564.7 milyar lira fiyatında tahvil ihracı gerçekleştirildi

Yerli yatırımcı sayısındaki gerilemeye paralel bir durum halka arzlarda da yaşandı. 2023 yılında 54 şirketin halka arzı gerçekleştirilirken 2024 yılında halka arz gerçekleştiren şirket sayısı 34’e geriledi. Kelam konusu şirketler geçen yıl, halka arz yoluyla sermaye piyasalarından 59.5 milyar lira kaynak sağladı. Bu halka arzlarla birlikte 2024 sonu itibariyle Borsa İstanbul’a kote şirket sayısı 572’ye çıktı. TSPB datalarına nazaran, halka açık şirketlerin piyasa bedeli ise 2024 yılında yüzde 34 artarak 13 trilyon 422 milyar lirayı aştı.

TSPB tarafından açıklanan 2024 yılı “Finansal Piyasa Özet Verileri”ne nazaran, geçen yıl faizlerde yaşanan yükselmenin tesiriyle şirketlerin ihraç edilen tahvil sayısı %18 azalırken, özel kesim şirketleri sermaye piyasalarından 564.7 milyar fiyatında kaynak sağladı.