Zombi Şirketler Ekonomiyi Yutuyor: İflaslar Zincirleme Hâle Geldi, Konkordato Sistemi Çöküşte
Özet:
Toplum Çalışmaları Enstitüsü’nün hazırladığı rapora nazaran Türkiye’de her beş şirketten biri zombi hâline gelirken, konkordato müracaatları rekor düzeye ulaştı fakat onay oranı %2’nin altına düştü. Son devirde ülkenin önde gelen sanayi, inşaat, güç ve otomasyon devleri birer birer konkordatoya başvuruyor ya da iflas ediyor. Dallar ortası bulaşıcılığı olan bu çöküş, ekonomik kırılganlıkların boyutunu gözler önüne seriyor. Bayram sonrası hafta 4 berbat haberle başladı.
32 Milyon İcra Belgesi, 6 Milyon Ekonomik Cürüm Dosyası
Toplum Çalışmaları Enstitüsü’nün “Türkiye’nin İcra ve İflas Raporu”na nazaran Türkiye iktisadı ağır bir kurumsal çöküş sürecinden geçiyor.
-
İcra belgesi sayısı 32 milyonu aştı,
-
Karşılıksız çeklerde üç kata yakın artış yaşandı,
-
Ekonomik cürümlerden süreç gören kişi sayısı 6 milyona yaklaştı.
-
Şirketlerin %20’si zombi, yani borçlarını çeviremeyen, iflas etmemiş fakat yaşayamayan firmalardan oluşuyor.
Bu tablo, ekonomik krizin artık yalnızca bireyleri değil, kurumsal yapıları da sistematik olarak çöktürdüğünü gösteriyor.
Güven Pres Döküm: 32 Yıllık Sanayi Devi Konkordato İlan Etti
Türkiye’nin önde gelen yüksek basınçlı alüminyum döküm üreticilerinden Güven Pres Döküm Sanayi ve Ticaret A.Ş. ile bağlı şirketi GPD Pres Döküm Dış Ticaret A.Ş., mali darboğaz nedeniyle konkordato ilan etti.
Tuzla Organize Sanayi Bölgesi‘nde faaliyet gösteren şirket için İstanbul Anadolu 2. Asliye Ticaret Mahkemesi 3 aylık süreksiz mühlet verdi.
1993 yılında kurulan şirket, LPG, savunma sanayi, otomotiv ve endüstriyel elektronik dallarına üretim yapıyor. 2001’den itibaren ihracata tartı veren firma, eserlerinin %85’ini ABD, Almanya, İtalya, İsviçre ve Japonya üzere ülkelere satıyor.
TOGG’un Üretim Sınırını Kurmuştu: Robo Otomasyon İflas Etti
Robo Otomasyon, Türkiye’deki otomasyon ve robotik tahliller alanında kritik projelere imza atmış bir firmaydı. TOGG, Ford ve TÜBİTAK üzere devlere üretim çizgileri kuran şirket, artık resmen iflas etti.
Kocaeli 1. Asliye Ticaret Mahkemesi, şirketin konkordato talebini reddetti. Mahkeme, şirketin malvarlığını azaltarak alacaklıları ziyana uğrattığına hükmetti. Bunun akabinde yaklaşık 2 milyar TL borç bırakarak iflas kararı katılaştı.
İflasla birlikte makineler, stoklar ve fikrî mülkiyet haklarının satışa çıkarılması bekleniyor. Bu süreç, yüzlerce tedarikçi, taşeron ve çalışana da direkt ziyan verecek.
Enerji Devi Yediyol Holding de İflas Bayrağını Çekti
1998 yılında kurulan ve yenilenebilir güç ile tarım alanında faaliyet gösteren Yediyol Holding, ekonomik kriz karşısında daha fazla direnemedi.
İstanbul 1. Asliye Ticaret Mahkemesi, holdingin konkordato sürecini sona erdirerek Yediyol Holding ve bağlı 6 şirketin iflasına karar verdi.
Çam Otel’in Sahibi Oğultürk İnşaat da Çöküşte
Ankara’nın sembol otellerinden Kızılcahamam’daki Çam Otel’in işletmecisi Oğultürk İnşaat, konkordato süreci sonunda iflasın eşiğine geldi.
Mahkeme, şirkete 6 ay ödemesiz, %24 faizli ve 24 taksitli bir borç ödeme planı sundu. Lakin bu planın uygulanabilirliği ve şirketin ayakta kalıp kalamayacağı hala bilinmeyen.
10 Milyar Borç, Binlerce Mağdur: Yeşil GYO’nun Talebi Reddedildi
1997 yılında İhlas GYO olarak kurulan, 2007’de ise Yeşil Gayrimenkul Yatırım İştiraki A.Ş. ismini alan firma, 10 milyar TL’yi aşan borcu nedeniyle Şubat 2025’te konkordato başvurusu yaptı.
Ancak Bakırköy 2. Asliye Ticaret Mahkemesi, başvuruyu reddetti. Böylelikle şirket, alacaklıların haciz teşebbüslerine karşı müdafaasız kaldı.
Binlerce dairenin tapusunu devredemeyen şirket, büyük bir kamuoyu reaksiyonuyla karşı karşıya. Mağduriyet zinciri büyürken, projeler durma noktasına geldi.
Konkordato komiser heyeti, şirketin 16 milyar TL özkaynağa sahip olduğunu ve borca batık olmadığını belirtmişti. Fakat mahkemenin ret kararı, iflas ihtimalini önemli oranda artırdı.
Konkordato Artıyor, Lakin Sonuç Alınamıyor
Rapora nazaran Türkiye’de konkordato müracaatları rekor kırsa da onay oranı %2’nin altına gerilemiş durumda.
Bu da konkordatonun artık firmaları korumak yerine sadece iflas öncesi kısa bir gecikme aracı haline geldiğini gösteriyor.
Ekonomik sistemde yaşanan bu yapısal çöküş, zombi firmalarla dolu bir özel sektör, işlevsiz konkordato sistemi ve hızla artan borç yükü ile birleşince domino tesirine dönüşüyor.
Yorum: Zombi İktisattan Çıkış İçin Ne Gerekiyor?
Uzmanlar, mevcut durumun sırf süreksiz bir ekonomik daralma değil, yapısal bir borç krizine işaret ettiğini belirtiyor.
Sektör bazlı teşvikler, adil iflas ve yine yapılandırma kanunları, konkordato sisteminde ıslahat ve finansmana erişim kolaylığı üzere siyasetlerin gecikmeden devreye alınması gerektiği vurgulanıyor.
Kaynaklar: Toplum Çalışmaları Enstitüsü, Konkordato Takip, Dünya Gazetesi, Mahkeme kararları
Atilla Yeşilada ve Güldem Atabay tarafından kaleme alınan özel raporlarımıza abone olmak ister misiniz? Raporlarımız kurumsal müşterilere yöneliktir. Abonelik fiyatlıdır. Şartları öğrenmek için bize e-mail atın: [email protected]
