Vega Portföy: 21-25 Temmuz haftasında TCMB ve AMB politika faiz kararları ile Türkiye’nin kredi notu değerlendirmelerine odaklanacağız

14 – 18 Temmuz 2025 haftasında;

Türkiye’de Mayısta dış borç artarken, üretim ve istihdam arttı…  Mayısta kısa vadeli dış borç stoku $170,3 milyara yükseldi, gelecek 12 ayda vadesi dolacak dış borç $222,3 milyara geriledi. Hizmet üretimi aylık %1,2, inşaat üretimi aylık %4,8 arttı; sanayi, ticaret, hizmet ve inşaat bölümleri toplamında fiyatlı çalışan sayısı aylık %1,4 artışla 15 milyon 883 bine yükseldi. Sanayi üretiminde yataya yakın seyre karşın istihdam kaybında hızlanma harcanabilir gelirde kayba işaret ediyor.

Kaynak: TurkeyDataMonitor

Haziranda bütçe açığı arttı, tarım üretim maliyetleri sıçradı, konut fiyat artışı yavaşladı, konut satışları geriledi… Haziranda merkezi idare bütçesi TL330 milyar açık verdi, birinci 6 ayda bütçe açığı yıllık %31,2 artışla TL980,5 milyar oldu. Merkezi idare borç stokunda yabancı para cinsi stokun azalmasının tesiriyle faiz dışı bütçe istikrarında güzelleşme görmemiz olumlu bir gelişme olsa da risk priminde muhtemel artışlar ve döviz kurunda muhtemel sıçrayışlar faiz masraflarını üst çekecektir. Mevcut takvime nazaran Fitch ve Moody’s 25 Temmuz’da, S&P Küresel 17 Ekim’de Türkiye kredi notu değerlendirmelerini açıklayacaklar.

Kaynak: TurkeyDataMonitor

Haziranda Tarım-ÜFE aylık %18,8 ve yıllık %50,3 artışa hızlandı, konut satışları aylık %17,2 düşüşle 107 bin 723’e geriledi, konut fiyatları aylık %2 artışa yavaşladı. Dolar/TL’de yataya yakın seyir konut fiyat artışını aşağı çekerken, mazot fiyatlarındaki artış tarım maliyetlerini üst çekiyor.

Kaynak: TurkeyDataMonitor

Temmuzda brüt rezervlerde artış sürdü, kredi kart harcamaları ve kredi hacmi yavaşladı… 11 Temmuz haftasında brüt milletlerarası rezervler $166,5 milyara yükseldi, kredi kart harcamaları ve kredi hacmindeki artış yavaşladı; yurt içi yerleşiklerin DTH hacmi $192,1 milyara yükseldi, KKM TL521,6 milyara gerileyerek düşüşünü sürdürdü.

Kaynak: TurkeyDataMonitor

ABD’de ekonomik aktivite hafif güzelleşirken beklentilerde karamsarlık ağır basıyor… 23 Mayıs sonrasını kapsayan FED Bej Kitap raporunda ekonomik aktivite hafif arttı, beklentiler berbatlaştı, imalat bölümü hariç işe alımlar hafif arttı, artan girdi maliyetleri tüketiciye sonlu yansıtıldı, yaz sonuyla birlikte tüketici fiyatlarında hızlanma beklendi. Haziranda NAHB konut piyasası endeksi (eşik 50) 33’e yükselerek karamsarlık hafif azaldı. Temmuzda ulusal Michigan Üniversitesi Tüketici İtimat Endeksi (eşik 100) 61,8’e yükselerek karamsarlık azaldı. Aşağıdaki grafik tüketici, iş aktivitesi ve konut üretimi beklentilerinde karamsarlığın korunduğunu teyit ederken, tüketicinin gelecek 1 yıl için enflasyon beklentisinde düşüşün sürdüğünü gösteriyor.

Kaynak: TradingEconomics

Haziranda inşaat müsaadeleri aylık %0,2, konut başlangıçları %4,6, perakende satışlar %0,6, sanayi üretimi  %0,3 arttı, üretim maliyetleri yavaşladı. 11 Temmuz haftasında mortgage faizleri yükseldi, mortgage müracaatları düştü, 12 Temmuz haftasında birinci işsizlik sigortası müracaatlarında düşüş eğilimi 5. haftaya taşındı. İşsizlik müracaatlarındaki düşüş eğilimi istihdam piyasasında güçlü seyrin korunduğuna işaret ederken, üretici maliyetlerindeki yavaşlama eğilimi şirketlerin karlılığını destekliyor. Söz konusu bilgiler FED’in 30 Temmuz toplantısında faizi sabit bırakacağı beklentilerini destekliyor. Bilhassa petrol fiyatlarındaki düşüşe rağmen jeopolitik risklerin üst çektiği navlun fiyatları girdi maliyetlerinde aşağı tarafı sonlandırıyor.

Kaynak: TradingEconomics

Euro Bölgesi iktisadında güzelleşme sinyalleri gelirken, enflasyon yumuşuyor… Haziranda çekirdek TÜFE yıllık %2,3 ile değişmedi, Mayısta dış ticaret istikrarı $16,2 milyara yükseldi. Sanayi üretimi ile ihracat ve ithalattaki artış ekonomik aktivitede güzelleşme sinyalleri verirken, PMI dataları kelam konusu güzelleşmeyi teyit ediyor. Enflasyondaki yavaşlamayı da dikkate aldığımızda 24 Temmuz’da AMB’nin siyaset faizini sabit bırakacağı beklentilerini destekliyoruz.

Kaynak: TradingEconomics

21 – 25 Temmuz 2025 Makroekonomik Data Gündemi

Türkiye ve Avrupa merkez bankaları 24 Temmuz’da siyaset faiz kararlarını açıklayacak. TCMB’nin 250-350 baz puan ortasında faiz indirmesi, AMB’nin ise siyaset faizini sabit bırakması bekleniyor.

Türkiye’de Temmuz ayına ait imalat sanayi kapasite kullanım oranları; hizmet, perakende ticaret ve inşaat itimat endeksleri(eşik 100), gerçek kesim inanç endeksi (eşik 100), TÜİK tüketici itimat endeksi (eşik 100), TCMB finansal hizmetler inanç endeksi (eşik 100) ile piyasa iştirakçileri anketi açıklanacak. Haziran ayına ait merkezi idare borç stoku ve Yurt Dışı Üretici Fiyat Endeksi (YD-ÜFE) ile Mayıs ayına ait ziraî girdi fiyat endeksi ve finans dışı kesim net döviz durumu açıklanacak. Fitch ve Moody’s 25 Temmuz’da Türkiye’nin kredi notu değerlendirmelerini açıklayacaklar. 2025 yılı başlangıcında Fitch, Moody’s ve S&P Küresel Türkiye’nin kredi notu ve not görünümlerini sırasıyla B1 (pozitif), B1 (pozitif) ve BB- (durağan) olarak korumuştu.

ABD’de Temmuz ayı ulusal Michigan Üniversitesi tüketici itimat endeksi (eşik 100) ile hizmet ve imalat PMI birinci iddiaları açıklanacak. Haziran ayına ait Chicago FED ulusal aktivite endeksi (eşik 0), yeni konut satışları, kesin inşaat müsaadeleri, konut başlangıçları ve mevcut konut satışları açıklanacak.

Euro Bölgesinde Temmuz ayı hizmet ve imalat PMI ile tüketici itimat endeksi (eşik 0) birinci varsayımları açıklanacak.

Dr.Fulya Gürbüz

www.vegaportfoy.com