Trump’tan Fed’e Sert Baskı: Eylül’de Faiz İndirimi Beklentisi Güçleniyor
Özet:
ABD Başkanı Donald Trump, faizlerin süratle düşürülmesi için Fed üzerindeki baskısını artırıyor. Trump, siyaset faizinin mevcut %4,25–4,50 aralığından en az 200–300 baz puan indirilmesini talep ederken, Fed Başkanı Jerome Powell’a yönelik sert tenkitlerini sürdürüyor. Jackson Hole toplantısında Powell, eylülde faiz indirimi sinyali verirken, FOMC içindeki görüş ayrılıkları sürüyor. Piyasalar, Trump’ın baskısının Fed’in bağımsızlığı ve para siyasetinin tarafı üzerindeki tesirlerini yakından takip ediyor.
Trump’ın Faiz İndirimi Baskısı Artıyor
Donald Trump, başkanlığı müddetince ve öncesinde, ABD Merkez Bankası Fed’in faizleri daha agresif biçimde düşürmesi gerektiğini sık sık vurguladı. Son haftalarda bu baskı daha da sertleşti. Trump, mevcut %4,25–4,50 siyaset faiz aralığının en az 200–300 baz puan indirilmesini talep ediyor ve bu adımın federal borçlanma maliyetlerini azaltarak büyümeyi destekleyeceğini savunuyor.
Trump, Fed Başkanı Jerome Powell’ı “akılsız” ve “çok geç kalmış” olmakla suçladı, istifa daveti yaptı ve vazifeden alma ihtimalini masada tuttu. Temmuz ayında Fed merkezine yaptığı ve yaklaşık 20 yıl sonra bir lider tarafından gerçekleştirilen birinci resmi ziyarette Powell’ı kamuoyu önünde eleştirerek baskıyı daha da artırdı.
FOMC’de Kriz: Powell ve Lisa Cook Gerginliği
Trump, 26 Ağustos’ta Fed’in Açık Piyasa Komitesi (FOMC) üyesi Lisa Cook’a yönelik usulsüzlük savları üzerine misyondan alınması talimatını verdi. Cook’un yerine kimin atanacağı şimdi netleşmezken, bu gelişme Fed’in bağımsızlığı konusunda yeni tartışmaları tetikledi.
Powell’ın vazife mühleti Mayıs 2026’da sona erecek. Analistler, Trump’ın Powell yerine daha güvercin bir isim atayarak faiz indirimlerini hızlandırmayı planladığını kıymetlendiriyor. Bu beklenti, 2026’da daha süratli faiz indirimleri olabileceği istikametindeki piyasa fiyatlamalarını güçlendirdi.
Jackson Hole’dan Gelen Sinyaller: Eylülde İndirim Masada
Fed Başkanı Powell, Jackson Hole İktisat Sempozyumu’nda yaptığı konuşmada, Eylül toplantısında faiz indirimi sinyali verdi. Powell, daha evvel enflasyon ve istihdam piyasasındaki risklerin istikrarlı olduğunu söylese de, son devirde tablo değişti.
Powell, zayıflayan istihdam bilgileri ve ekonomik görünümdeki riskler nedeniyle para siyasetinde ayarlama gerekebileceğini vurguladı. Bununla birlikte, Trump’ın gümrük tarifelerinin enflasyon üzerindeki tesirlerinin kısa vadeli olacağını ve işgücü piyasasındaki zayıflamanın kalıcı enflasyonist baskıları sınırlayacağını belirtti.
Piyasalar, Powell’ın açıklamalarını eylülde 25 baz puanlık faiz indirimi ihtimalini güçlendiren bir ileti olarak yorumladı.
FOMC’de Görüş Ayrılığı Sürüyor
Powell’ın açıklamalarına karşın, Fed içindeki bölünmeler devam ediyor. 30 Temmuz tarihli FOMC toplantı tutanakları, üyelerin çoğunluğunun enflasyon risklerini istihdam risklerinden daha öncelikli gördüğünü ortaya koymuştu.
Cleveland Fed Başkanı Beth Hammack, 2025’te oy hakkı bulunmamasına karşın, “Bugün toplantı olsa faiz indirimi lehinde oy kullanmam” dedi. FOMC üyelerinden Jeffrey Schmid ve Austan Goolsbee de benzeri formda enflasyonun hâlâ yüksek olduğuna dikkat çekti.
Bu görüş ayrılıkları, eylülde mümkün bir indirim gelse bile, sonraki adımların büsbütün veri odaklı olacağına işaret ediyor.
Trump’ın Beklentisi: Faizler %1’e Düşmeli
Trump ise 25 baz puanlık bir indirimi kâfi bulmuyor. Lider, faizlerin süratli bir formda %1 düzeyine indirilmesi gerektiğini savunuyor ve Powell üzerindeki baskısını sürdürmeyi planlıyor.
Ekonomistler, Trump’ın Fed’e yönelik sert çıkışlarının ve misyondan alma tehditlerinin, Fed’in bağımsızlığına ait algıyı zedelediğini ve vakit zaman piyasalarda volatiliteyi artırabileceğini belirtiyor.
Sonuç: Fed’in Eylül Kararı Kritik Kıymete Sahip
Eylül toplantısında Fed’in faizleri 25 baz puan indirmesi bekleniyor. Lakin bu adım, Trump’ın taleplerini karşılamaya yetmeyebilir. Bu durum, önümüzdeki aylarda Beyaz Saray ile Fed ortasında faiz indirimi baskısı ve bağımsızlık tartışmalarının devam edeceğini gösteriyor.
Piyasalar ise hem Powell’ın açıklamalarını hem de Trump’ın siyasi ataklarını yakından izliyor. Fed’in para siyasetindeki taraf, 2026’ya giden süreçte global risk iştahı ve doların seyri üzerinde belirleyici olacak.
Kaynak: Gedik Yatırım
Atilla Yeşilada & Güldem Atabay’ın günlük/haftalık jeo-politik ve strateji notları ile Dünya İktisat, FX–tahvil–emtia tahlilleri için kurumsal abonelik için yazın: [email protected]
Not: Ücretli/kurumsal hizmettir. Yatırım tavsiyesi değildir.
