Merkez Bankası gemileri yaktı, faiz yükseldi

BirGün’den Havva Gümüşkaya’nın haberine nazaran, TCMB’nin aldığı tedbirler ve Nisan ayında faiz indirimini pas geçeceğine yönelik beklentiler, mevduat faizlerini hareketlendirdi. TL mevduat faizi yüzde 45’e dayanarak siyaset faizinin üzerine çıktı.
Ekonomi idaresi, döviz kurundaki yükselişi durdurmak için çeşitli adımlar attı ve rezerv satışlarının 20 milyar dolara ulaştığı kestirim ediliyor. TL’yi cazip hale getirmek emeliyle mevduat hesaplarında vergi indirimi üzere teşvikler gündeme gelirken, faiz indirimine orta verileceği beklentisi mevduat faizlerini %45 düzeyine yükseltti.
Borsada da emsal tedbirler alınarak haftaya yükselişle başlanmış olsa da, siyasi gelişmelerin tesiriyle tekrar düşüş yaşandı. BIST 100 endeksi dalgalanarak 9 bin puanın altına indi.
S&P, Türkiye’deki siyasi tansiyonların ekonomik inancı ve kur istikrarını tehdit edebileceğini belirtti. Son periyotta dolarizasyonun azalması ve rezerv artışı üzere kazanımların, siyasi riskler nedeniyle tehlikeye girebileceğini vurgulayan S&P, TCMB’nin acil müdahalelerle piyasayı stabilize etmeye çalıştığını fakat belirsizliğin ekonomik göstergeler üzerinde olumsuz tesirler yaratabileceğini tabir etti.
Yabancılar çıkıyor
Finansal Piyasalar Uzmanı İris Cibre, Merkez Bankası’nın döviz kurunu 38 lira düzeyinde tutmak için müdahalelerde bulunduğunu belirtti. İmamoğlu’nun gözaltı haberinin akabinde piyasalarda yaşanan sert düşüş, TCMB ve SPK’nın aldığı tedbirlerle yavaşladı. TCMB’nin döviz talebini karşılaması ve kamu bankalarının borsadaki satışları absorbe etmesi, panik havasını hafifletti.
TL likiditesinin çekilmesiyle faiz oranları yükseldi; TLRef %45,97 düzeyine ulaştı. Lakin tahvil piyasasında müdahale edilmemesi nedeniyle satış baskısı devam etti. 2 yıllık tahvil faizi %51,34, 10 yıllık tahvil faizi ise rekor düzeye ulaşarak %33,61 oldu. Hem borsa hem tahvil piyasasında yabancı yatırımcıların satışları dikkat çekti.
Yerli yatırımcılar dövize koştu
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) datalarına nazaran, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun 19 Mart’ta gözaltına alınmasının akabinde döviz piyasalarında önemli hareketlilik yaşandı. O gün döviz mevduatları 1,4 milyar dolar artarak 206,4 milyar dolara ulaştı. Tıpkı gün döviz kurunda %3,3’lük yükseliş kaydedildi ve dolar/TL rekor düzeylere çıktı.
Merkez Bankası (TCMB) bu sert yükselişi denetim altına almak için ağır döviz satışı yaptı. İmamoğlu’nun gözaltına alınmasının akabinde yalnızca iki gün içinde TCMB’nin rezervleri 14 milyar doların üzerinde azaldı. Döviz satışlarının 22 Mart Cuma günü daha da hızlandığı ve haftalık toplam satışın 20 milyar doları geçtiği kestirim ediliyor. Bu süreçte TCMB, döviz arzını artırarak kurdaki yükselişi dizginlemeye çalıştı, fakat rezervler üzerindeki baskı değerli ölçüde arttı.
32 şirket kendi paylarına takviye attı
BIST 100 endeksinin yüzde 8’e yakın bedel kaybettiği 21 Mart Cuma gününde 32 şirket pay geri alımı gerçekleştirdi. BloombergHT’nin haberine nazaran şirketler paylarında 340,7 milyon TL pay geri alımı yaptı. Bu 32 şirket içinde en yüksek alıma 106,2 milyon TL ile BİM öncülük etti. BİM’i 51 milyon TL ile Gübre Fabrikaları, 50 milyon TL ile Turkcell izledi.