İstanbul Tüccarlar Kulübü Başkanı İlker Önel: “Çiftçinin haziran ayı enflasyonu rekor kırdı önlem şart oldu”

Haziran ayında, yıllık bazda yüzde 50,31, aylık bazda yüzde 18,82 ile rekor artış gösteren Tarım Eserleri Üretici Fiyat Endeksi’nin üreticileri olduğu kadar tüketicileri de olumsuz etkilediğini söyleyen İstanbul Tüccarlar Kulübü Derneği Lideri İlker Önel, “Haziran ayında hem zirai don hem kuraklık kaynaklı iklimsel gelişmeler hem de TL’deki bedel kaybı kaynaklı gübre ve ilaç fiyatlarındaki artış, haziran ayında üretici fiyatlarında rekor yükselişe sebep oldu” dedi. Üreticiyi ve tüketiciyi rahatlatacak tedbirler alınması gerektiğine dikkat çeken Önel, “Örneğin üreticiye uygun kredi ve borç erteleme imkanı verilmelidir. Mazot konusunda verilen sübvansiyon artırılmalıdır. Öbür taraftan tüketiciyi korumak hedefiyle hem navlun fiyatlarını hem de spekülatif süreç yapanları takip etmek gerekmektedir” diye konuştu.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) bilgilerine nazaran, tarım eserleri üretici fiyat endeksi (Tarım-ÜFE), 2025’in haziran ayında bir evvelki yılın birebir ayına nazaran, yüzde 50,31 oranında, bir evvelki aya nazaran ise yüzde 18,82 oranında arttı. Endeks 12 aylık ortalamalara kıyasla ise yüzde 35,46 yükseldi. Ocakta yıllık bazda yüzde 35,54, şubatta 29,89, martta 31,54, nisanda 27,50, mayısta 28,96 artan Tarım Eserleri Üretici Fiyat Endeksi, haziran ayında yılbaşından bu yana en yüksek artışı sergiledi.
*Tarım Eserleri Üretici Fiyat Endeksi / 2025’in birinci 6 ayındaki değişim
“Don meyveyi vurdu, fiyatlar arttı”
İstanbul Tüccarlar Kulübü Derneği Lideri İlker Önel, haziran ayında bilhassa meyve fiyatlarındaki artışın endekse olumsuz yansıdığını, zerzevat fiyatlarındaki düşüşün ise artışı sınırladığını belirterek “2025’in birinci 6 ayındaki değişim sayıları, Tarım Eserleri Üretici Fiyat Endeksi’nin yıllık bazda haziran ayına kadar aşağı istikametli seyretmiş olsa bile aylık bazda nisan ve mayıs dışında genel itibariyle yüksek.
seyrettiğini gösteriyor” dedi. Bilhassa mayıs ayında yaşanan iklimsel don olayının başta meyveler olmak üzere önemli kayıplara sebebiyet verdiğini hatırlatan Önel, “Toplam meyve üretiminin dörtte biri, don nedeniyle zayi oldu. Kayısıda yüzde 65, kirazda yüzde 55, zeytinde yüzde 40, Antep fıstığında yüzde 64, şeftalide yüzde 3, limonda yüzde 27 kayıp yaşandığı iddia ediliyor” diye konuştu.
“Üreticiyi ve tüketiciyi rahatlatıcı tedbirler alınmalı”
Tarım Eserleri Üretici Fiyat Endeksi’nde yaşanan bu artışın üretici kadar tüketiciyi de olumsuz etkilediğini lisana getiren İlker Önel, şunları söyledi:
“Hem zirai don hem kuraklık kaynaklı iklimsel gelişmeler hem de TL’deki bedel kaybı kaynaklı gübre ve ilaç fiyatlarındaki artış, haziran ayında üretici fiyatlarında rekor yükselişe sebep oldu. Artan üretim maliyetleri, başta çiftçileri sonra da alım gücü azalan hane halkını sıkıntı durumda bırakıyor. Bu sebeple üreticiyi ve tüketiciyi rahatlatacak tedbirler alınması gerektiğini düşünüyoruz. Örneğin üreticiye uygun kredi ve borç erteleme imkanı verilmelidir. Mazot konusunda verilen sübvansiyon artırılmalıdır. Başka taraftan tüketiciyi korumak gayesiyle hem navlun fiyatlarını hem de spekülatif süreç yapanları takip etmek gerekmektedir.”