IMF: Türkiye Ekonomisinde Dış Borç ve Rezerv Kırılganlığı Sürüyor
Uluslararası Para Fonu (IMF), Türkiye’ye yönelik son raporunda dış borç geri ödemelerinin yüksekliği ve rezerv yetersizliğinin iktisatta önemli kırılganlık yarattığını vurguladı. IMF, mali disiplin, kamu harcamalarının denetimi, ihracata dayalı büyüme ve rezerv birikiminin güçlendirilmesini tavsiye etti.
Yüksek Borç Geri Ödemesi ve Finansman İhtiyacı
“Küresel İktisat: Kalıcı Belirsizlik Ortamında Zayıf Direnç” başlıklı rapora nazaran Türkiye, 2025–2030 periyodunda her yıl GSYH’nin yaklaşık %15’i kadar dış borç geri ödemesi yapacak. Bu durum, önümüzdeki yıllarda finansman gereksiniminin yüksek kalmasına yol açacak.
IMF’nin Siyaset Tavsiyeleri
IMF, Türkiye’nin ekonomik kırılganlıklarını azaltmak için şu adımları önerdi:
-
Sıkı para siyaseti ve enflasyonla kararlılıkla mücadele
-
Mali disiplin ve kamu harcamalarının kontrolü
-
Ticaret pürüzlerinin kaldırılması ve ihracata dayalı büyüme
-
Yatırım ortamını güçlendirecek hukuksal ve rekabet reformları
-
Rezerv birikiminin artırılması ve şoklara karşı dayanıklılığın güçlendirilmesi
Cari Açıkta Süratli Düzgünleşme, Lakin Yapısal Değil
2023’te GSYH’nin %3,5’i olan cari açık, 2024’te güç fiyatlarının düşmesi, altın ithalatındaki azalma ve turizm gelirlerindeki artış sayesinde %0,8’e geriledi. Lakin IMF, bu güzelleşmenin yatırımlardan değil, özel bölüm tasarruflarındaki artıştan kaynaklandığını belirtti.
Rezervler Standartların Altında
Türkiye’nin brüt memleketler arası rezervleri 2024 sonunda 155 milyar dolara çıktı. Buna karşın IMF, rezerv yeterlilik oranının %72 ile memleketler arası standartların altında olduğunu kaydetti.
Raporda, Mart 2025’te Ekrem İmamoğlu’nun gözaltına alınmasıyla başlayan siyasi kriz sonrası 7 hafta boyunca rezerv kaybı yaşandığı hatırlatıldı. IMF, bu çeşit ani kayıpların önüne geçmek için fırsatçı rezerv birikimine gidilmesi gerektiğini vurguladı.
TL Çok Kıymetli, İhracat Riski Artıyor
2024’te TÜFE bazlı gerçek efektif döviz kuru %12,9, ÜFE bazlı kur %12,7 yükseldi. IMF, TL’nin %5,2 çok bedelli olduğunu, bunun da ihracatçıların rekabet gücünü zayıflatabileceğini belirtti.
Sermaye Girişleri Sınırlı
Net sermaye girişleri 2024’te GSYH’nin %1,7’sinde kaldı. Portföy yatırımlarında sonlu artış yaşansa da direkt yabancı yatırımlar düşük düzeyde kaldı. Türkiye’nin net memleketler arası yatırım konumu, 2023’te %-27,5 iken 2024’te %-22,3’e düzgünleşti. Lakin kısa vadeli dış borcun yüksekliği kırılganlığı sürdürüyor.
Büyüme Varsayımları Yükseldi
IMF, Türkiye’nin büyüme iddiasını 2025 için %3’e, 2026 için ise %3,1’e yükseltti.
Kaynak: KARAR
Atilla Yeşilada ve Güldem Atabay tarafından kaleme alınan özel raporlarımıza abone olmak ister misiniz? Raporlarımız kurumsal müşterilere yöneliktir. Abonelik fiyatlıdır. Şartları öğrenmek için bize e-mail atın: [email protected]
