EY: Şirketlerin dijital dönüşümde başarılı olmaları için stratejilerini gözden geçirmeleri gerekiyor

EY Sanayilerin Geleceği Araştırması’nın 2025 versiyonu yayımlandı. Araştırmaya nazaran, global çapta şirketlerin gelişmekte olan teknolojilere her yıl daha fazla yatırım yaptığı ve pilot kullanım alanlarını genişletmekte olduğu görülüyor. Üretken yapay zekâ (GenAI), 5G ve uç bilişim üzere yenilikçi teknolojiler iş dünyasının geleceğini tekrar şekillendirirken; bu süratli gelişen ortam, işletmeler ile bilgi ve irtibat teknolojisi (ICT) tedarikçileri ortasındaki ilgilerin de değişmesine neden oluyor.

Uluslararası danışmanlık hizmetleri şirketi EY, Türkiye’nin de dahil olduğu 26 ülke ortasında 8 farklı daldan 1.635 işletmenin katıldığı ve işletmelerin yenilikçi teknolojilere yönelik yaklaşımlarının ele alındığı Endüstrilerin Geleceği (Reimagining Industry Futures) Araştırması’nın 2025 versiyonunu yayımladı. EY araştırmasına nazaran; üretken yapay zekâ (GenAI), 5G ve uç bilişim (edge computing) üzere yenilikçi teknolojiler iş dünyasının geleceğini tekrar şekillendirirken; bunların uygulanması maliyet verimliliği, çeviklik ve inovasyon vaat ediyor. Fakat süratli gelişen ve karmaşık olan bu ortam, işletmeler ile bilgi ve irtibat teknolojisi (ICT) tedarikçileri ortasındaki münasebetlerin de değişmesine neden oluyor.

Araştırmaya nazaran, gelişmekte olan teknolojilere yönelik kurumsal yatırım ivmesinin güçlü kalmaya devam ettiği görülüyor; üretken yapay zekâ (GenAI) alanında geçen yıl global çapta %43 olan yatırım oranının, bu yıl %47’ye çıkmasıyla işletmelerin neredeyse yarısının bu alana yatırım yaptığı gözlemleniyor. Anket iştirakçilerinin %43’ü ise objelerin interneti (IoT) alanına yatırım yaptığını belirtirken, %33’ü 5G teknolojisine yatırım yapıyor; bu, sırasıyla 2024’teki %39 ve %27’lik oranlarına nazaran artış trendini yansıtıyor. Ayrıyeten araştırma, bilgi ve irtibat teknolojileri (ICT) tedarikçilerinin, işletmelerin dijital dönüşümde başarılı olabilmesi için stratejilerini gözden geçirmeleri gerektiğine vurgu yapıyor. Birebir vakitte EY araştırması; günümüzde üst seviye yöneticilerin %49’unun, tedarikçi seçimi de dahil olmak üzere, gelişen teknolojilere kurumsal stratejilerinde yer verdiğini ortaya koyuyor. Teknoloji yatırımlarının karar süreçlerinde CEO’ların direkt vazife aldığı işletmelerin %51’i GenAI’ye yatırım yaparken, CEO’ların bu süreçlerde daha az yer aldığı tertiplerde ise bu oranın %44 olduğu görülüyor.

Şirketler, pilot teknoloji uygulamalarını canlıya almakta zorlanıyor

Gelişmekte olan teknolojilere yönelik yatırımlarda global çaptaki artış eğilimine karşın; araştırma, çok sayıda işletmenin hala yalnızca deneme basamağında olduğunu ve bu gelişimin önündeki en büyük zorlukların mevcut sistemlerle entegrasyon (%48) ile bütçe kısıtlamaları (%46) olduğunu ortaya koyuyor. Örneğin, IoT’ye yapılan yatırımlar; her ne kadar yıldan yıla artsa da faal IoT uygulamalarına sahip işletmelerin oranı düşüş gösteriyor ve bu oran 2024’te global çapta %19 iken, bu yıl %16’ya gerilemiş durumda. Uç bilişimin etkin uygulamaları da yıllık bazda %22 ile sabit kalırken, ankete katılan işletmelerin sadece %1’inin GenAI etkin uygulamalarına sahip olduğu görülüyor.

Şirketler, tedarikçi seçimi konusunda karar almakta zahmet yaşıyor

Şirketler, dijital dönüşüm seyahatlerinde operasyonlarını en âlâ halde destekleyebilecek ICT (bilgi ve iİletişim teknolojileri) tedarikçileri seçme konusunda kararlar almakta zorlanıyorlar. Araştırmaya nazaran, global çapta anket iştirakçilerinin %73’ü, değişen tedarikçi ekosistemini daha yeterli anlamaları gerektiğini söz ediyor. Bu durum, farklı teknoloji sağlayıcıları ortasındaki iş birliklerinin giderek daha yaygın hale geldiğini yansıtıyor. Anket iştirakçilerinin %56’sı ise teknoloji tedarikçilerinin ek iş ortakları hakkında farkındalık eksikliği yaşadıklarını düşünüyor.

Farklı kullanım gereksinimleri, ICT sağlayıcılarını dal odaklı stratejiler benimsemeye yönlendiriyor

Tüm kesimler genelinde, sistem ve süreç optimizasyonu (%40) bir IoT uygulaması olarak birinci sırada gelirken; uzaktan çalışma, eğitim ve iş birliği (%38) 5G tabanlı bir IoT kullanım alanı olarak bunu takip ediyor. Fakat, araştırmaya nazaran tercih edilen 5G kullanım alanlarına dair kesimler ortasında büyük farklılıklar bulunuyor. Örneğin; uzaktan iş birliği konusu, güç ve finansal hizmetler dallarında öncelikli olurken, kritik altyapı denetimi otomotiv ve imalat kesimlerinde en üst sırada yer alıyor. Tüketici ve kamu bölümleri için öncelikli 5G kullanım alanı ise sistem optimizasyonu olarak öne çıkıyor. Bu durum, ICT sağlayıcılarının stratejilerini dal merceğinden ele alması gerektiğine işaret ediyor.

Şirketler, maliyet avantajının ötesinde kapsamlı tahliller sunan tedarikçileri tercih ediyor

İşletmeler ICT sağlayıcıları için ülkü tedarikçi özelliklerini tanımlarken, ölçülebilir iş çıktıları sağlama yeteneğinin (%33) ve güçlü bir iş ortağı ekosistemine erişim sağlama yeteneğinin (%33) birinci sıralarda yer aldığını belirtiyor. Bu özelliklerin, kıymet bazlı fiyatlandırmanın (yaklaşık %10) önünde yer alması, işletmelerin tedarikçileri değerlendirirken maliyet avantajının ötesine baktığına işaret ediyor.

İşletmelerin dijital dönüşüm süreçlerinde çok çeşitli tedarikçi pazarının olduğu bir ortamda, müşterilere sundukları teklifleri güçlendirmek için ICT sağlayıcıları aşağıdaki 5 adımı atabilirler:

1. Sunulan tahlillerin kalitesine odaklanarak firmanın kıymetli bir iş ortağı olarak konumlandırılması
2. Daha geniş bir yelpazedeki kurumsal müşterilerle etkileşim kurulması
3. Müşterilerin yeni iş modelleri ve teknoloji kombinasyonları hakkında bilgilendirilmesi
4. Tekliflerde ölçeklenebilirlik, güvenlik ve sürdürülebilirlik hususlarına öncelik verilmesi
5. Sektörlere ve ekosistem ortaklarına odaklanılması

EY Türkiye Telekomünikasyon, Medya ve Teknoloji Sektör Lideri ve Danışmanlık Bölümü Şirket Ortağı Emre Beşli, ilgili araştırmaya yönelik şu değerlendirmelerde bulundu:

“EY Sanayilerin Geleceği Araştırması‘nın 2025 versiyonunda, işletmelerin dijital dönüşümlerini desteklemek için 5G’den yapay zekâya (AI) ve uç bilişime kadar bir dizi yenilikçi teknolojiyi benimsemesiyle birlikte muhakkak bir evreye geldiği ele alınıyor. İşletmeler bu yenilikçi teknolojileri benimsemeye kararlı olsalar da yatırımlarından paha sağlama konusunda birtakım zorluklarla karşılaşıyorlar. Temel problemler ortasında, tedarikçilerin yeteneklerinin ve iş ortağı ekosistemlerinin bedel zincirine nasıl entegre olabileceklerinin gereğince anlaşılmaması ve ilgili teknolojilerdeki en son yeniliklere ait farkındalığın düşük olması yer alıyor. Bu durum, bilgi ve bağlantı teknolojisi (ICT) tedarikçilerinin, araştırmada belirtilen beş temel adımı atarak “şirketlerin bütünsel iş ortakları” olarak kendilerini tekrar konumlandırmalarının kıymetine işaret ediyor. Bu tekrar pozisyonlandırma sayesinde ICT tedarikçileri, dijital dönüşüm için yapılan yatırımların uzun vadeli kıymete dönüşmesi konusunda müşterilerine yardımcı olabilirler.”

EY araştırmasının sonuçlarının açıklandığı ve tıpkı vakitte raporda ele alınan hususların paralelinde teknoloji dünyasındaki gelişmelerin nabzının tutulduğu Mobile World Congress (MWC) 2025’e katılan EY-Parthenon Türkiye Strateji Hizmetleri Lideri Kağan Karamanoğlu ise kongreden gözlemlerini şöyle paylaştı:

“Her yıl dünya genelinden binlerce ziyaretçiyi bir ortaya getiren, taşınabilir bağlantı bölümünün kıymetli kongrelerinden biri olan MWC, bu sene de irtibat operatörlerinden taşınabilir aygıt üreticilerine, teknoloji sağlayıcılarından sanayi önderlerine kadar kesimin önde gelen temsilcilerini ağırladı ve yenilikçi teknolojilere mesken sahipliği yaptı. Kongrede, dünyanın en büyük teşebbüsleri ve teknoloji devi şirketler, yapay zekâ teknolojisi başta olmak üzere en son yenilikleri tanıttı. Yenilikçi teknolojilerin yanı sıra geleceğin teknoloji trendleri de ele alındı. Birebir vakitte, üretken yapay zekâ (GenAI), 5G ve uç bilişim üzere teknolojilerin iş dünyasının geleceğini nasıl şekillendireceğine dair kıymetli datalar paylaşıldı. EY olarak, MWC’de yer alarak, bölüm paydaşlarıyla bir ortaya gelmekten memnunluk duyduk.”

EY Sanayilerin Geleceği Araştırması’nın 2025 Sonuçlarına Buradan Ulaşabilirsiniz