Donald Trump, Körfez turunda 2 trilyon dolarlık yatırım sağladı: Stratejik dönüşüm mü, reklam atağı mı?

Göreve geldiğinden bu yana gerçekleştirdiği birinci resmi ziyarette Donald Trump’ın tercihi Körfez oldu. Ortadoğu çeşidi kapsamında Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri ve Katar ile toplam bedeli 2 trilyon dolara ulaşan rekor yatırım muahedeleri imzalayan Trump, ABD-Körfez ekonomik bağlantılarında yeni bir periyodun kapısını araladı.
Körfez, Washington’ın yeni jeostratejik önceliği mi?
İkinci defa üst üste birinci resmi ziyaretini Ortadoğu’ya yapan Trump, Kanada ve Avrupa üzere klasik müttefiklerini bu sefer de es geçti. Bu stratejik tercih, Körfez ülkelerinin mevcut global ekonomik ortamda sahip olduğu rekabet avantajlarıyla açıklanabilir: güçlü büyüme beklentileri, sağlam mali rezervler, istikrarlı siyasi yapılar ve büyük güç kaynakları.
2 trilyon dolarlık muahedeler üç ana aşamada imzalandı
ABD Başkanı, toplamda yaklaşık 2 trilyon doları bulan mutabakatlara imza attığını duyurdu. Bu kapsamda:
– Suudi Arabistan ile 600 milyar dolar (142 milyar doları ABD savunma ekipmanları alımı)
– Katar ile 243 milyar dolar (96 milyar dolarlık dev Boeing siparişi dahil)
– Birleşik Arap Emirlikleri ile 200 milyar dolar (Mart ayında açıklanan 1,4 trilyon dolarlık yatırım planının birinci aşaması)
Yatırımlar sırf havacılık, güç ve başka sanayi dallarıyla hudutlu değil. Yapay zeka da değerli bir yer tutuyor: Abu Dabi’de ABD dışındaki en büyük yapay zeka bilgi merkezinin inşa edileceği açıklandı.
ABD ile Körfez ortasında güçlü lakin sembolik bir yakınlaşma sinyali
Gösterişli açıklamaların ötesinde, bu ziyaret Washington ile Körfez başşehirleri ortasında stratejik bir yakınlaşmaya işaret etti. Başkanlar, bildirilerini dikkatle ortak öncelikler etrafında şekillendirdi: artan bölgesel tansiyonlar karşısında savunma kabiliyetlerinin güçlendirilmesi, kritik tedarik zincirlerinin garanti altına alınması ve daha dengeli, sürdürülebilir bir güç siyaseti oluşturma dileği.
ABD açısından bu yatırımlar, iç endüstriyi canlandırma ve teknolojik liderliğini pekiştirme fırsatı sunuyor. Körfez ülkeleri içinse yapay zeka üzere alanlar sayesinde ekonomik çeşitliliği hızlandırma ve global güç pozisyonlarını sağlamlaştırma anlamına geliyor.
Ancak tüm bu niyet beyanlarının ötesinde, yatırımların somut formda hayata geçirilip geçirilemeyeceği belirsizliğini koruyor. Gergin jeopolitik ortamda, önümüzdeki haftalar bu yakınlaşmanın kalıcı hareketlere dönüşüp dönüşmeyeceğini gösterecek.
Pekin’in bölgedeki tesirine direkt bir yanıt
Bu çeşit, tıpkı vakitte Çin’in Nesil ve Yol Teşebbüsü aracılığıyla Körfez’de artan varlığına verilmiş stratejik bir karşılık niteliğinde.
Pekin, bölgede altyapı, güç (hem fosil: 25 milyar dolar hem de yeşil güç: 12 milyar dolar) ve lojistik yatırımlarını artırırken, 2024 yılı itibarıyla 70 milyar dolarlık inşaat kontratı ve 51 milyar dolarlık gayri finansal yatırım gerçekleştirdi.
Donald Trump’ın ziyareti, bu nedenle, Körfez üzere jeoekonomik açıdan kritik bir bölgede Amerikan tesirini yine teyit etme hedefi taşıyor.