Bütçe Açığının Bedeli Esnafın Sırtına Yüklendi
Resmî Gazete’de yayımlanan Cumhurbaşkanı Kararı ile, 30 büyükşehirde nüfusu 30 binin üzerindeki ilçelerde faaliyet gösteren esnafın değerli bir kısmı artık gerçek yöntemde vergilendirilecek. Böylelikle daha evvel kolay yordama tabi olan ve gelir vergisinden muaf tutulan birçok esnaf, yeni düzenleme ile kapsam dışında kalacak.
Yeni İktisat Danışmanlık A.Ş. Kurucu Ortağı Nazmi Karyağdı, düzenlemenin vergi tabanının genişletilmesi ve vergi adaletinin sağlanması açısından kıymetli bir adım olduğunu vurguladı. Fakat bu adımın hem işletmelere hem de Maliye’ye yeni yükler getireceğini belirtti. Karyağdı, işletmelerin evrak nizamı konusunda daha fazla sorumluluk üstleneceğini, Maliye’nin ise daha ağır kontrol ve incelemeler yapmak zorunda kalacağını söz etti.
Gerçek Yordam, 30 Büyükşehire Yayılıyor
Daha evvel 13 büyükşehirde uygulanan gerçek tarzda vergilendirme, yeni kararla birlikte 17 büyükşehirde daha devreye giriyor. Böylelikle Türkiye genelindeki 30 büyükşehirde, nüfusu 30 binin üzerindeki ilçelerde faaliyet gösteren esnaf gerçek tarza tabi olacak.
Daha evvel gerçek adap uygulanan vilayetler:
Ankara, İstanbul, İzmir, Adana, Antalya, Bursa, Eskişehir, Gaziantep, Mersin, Kayseri, Kocaeli, Konya, Samsun
Yeni eklenen vilayetler:
Diyarbakır, Erzurum, Sakarya, Aydın, Balıkesir, Denizli, Hatay, Malatya, Manisa, Kahramanmaraş, Mardin, Muğla, Ordu, Tekirdağ, Trabzon, Şanlıurfa, Van
Bu düzenleme kapsamında kent içi yolcu nakliyeciliği yapan taksi ve dolmuş esnafı da gerçek yöntemde vergilendirilecek.
2021’deki Muafiyet Daralıyor
Nazmi Karyağdı, 1999’da götürü adap yerine süreksiz olarak getirilen kolay adap vergilendirmenin vakitle kalıcı hale geldiğini belirtti. 2021’de yapılan düzenlemeyle kolay metoda tabi mükelleflerin ticari karları gelir vergisinden muaf tutulmuştu. Bu mükellefler defter tutma zaruriliği olmaksızın yalnızca fiş düzenleyip bu dokümanları beş yıl boyunca saklamakla yükümlüydü. Ayrıyeten gelir, KDV ve süreksiz vergi beyannamesi de vermiyorlardı.
Yeni düzenlemeyle birlikte, 1 Ocak 2026’dan itibaren bu muafiyet, 17 büyükşehirde de sona erecek. Böylelikle daha geniş bir mükellef kitlesi gerçek yordama geçerek defter tutma ve beyanname verme yükümlülüğü altına girecek.
Karyağdı, bu dönüşümün hem devletin vergi gelirlerini artıracağını hem de kayıt dışılığı azaltacağını, lakin geçiş sürecinin dikkatle yönetilmesi gerektiğini tabir etti.
Yeni düzenleme kapsamında artık daha fazla esnaf gerçek yolda vergilendirilecek. Kolay yöntem evresi sona ererken, vergi yükü artacak. Kimlerin bu kapsama girdiği de netleşti.
İşte gerçek yöntemde vergilendirmeye tabi olacak meslek kümeleri:
● Her türlü emtia imalatıyla uğraşanlar
● Her türlü emtia alım satımıyla uğraşanlar (pazarcılar hariç)
● İnşaat ile ilgili işlerle uğraşanlar
● Motorlu taşıtların her türlü bakım ve tamiratıyla uğraşanlar
● Lokanta ve gibisi hizmet işletmeleri
● Cümbüş ve istirahat yerlerini işletenler
● Kent içi yolcu nakliyatı faaliyetinde bulunanlar
7 Ayda 74 Bin Esnaf Kepenk Kapattı
Türkiye Esnaf ve Sanatkarlar Konfederasyonu (TESK), 2025 yılı Ocak-Ağustos devrine ilişkin açılan ve kapanan esnaf işyeri istatistiklerini paylaştı. Sayılar, esnaf dünyasında hem umut hem kaygı taşıyan bir tabloyu ortaya koydu.
Yılın birinci 8 ayında açılan esnaf işyeri sayısı, geçen yılın birebir periyoduna nazaran %22,07 artarak 209 bin 391’e çıktı. Buna karşılık kapanan işyeri sayısı da %2,64 artarak 74 bin 302’ye ulaştı.
Ay ay tablo şöyle:
Ocak: 29.184 açılış – 12.554 kapanış
Şubat: 25.338 açılış – 10.217 kapanış (kapanışta %9,82 azalma)
Nisan: Açılışta %79,64 artış – Kapanışta %39,59 artış
Haziran: 22.286 açılış (%41,77 artış) – 7.434 kapanış (%23 artış)
Ağustos: 25.293 açılış (%11,20 artış) – 8.419 kapanış (%0,36 artış)
TESK dataları, birtakım aylarda yeni açılan işletme sayısının patlama yaptığını gösterirken, kapanış oranlarının da vakit zaman ortalamanın üzerinde seyrettiğine işaret ediyor.
