Fitch: Gelişen Ülkelerin Büyüme Potansiyeli %4’ün Altına Geriledi
Fitch Ratings, gelişen piyasaların uzun vadeli büyüme potansiyelinde değerli bir zayıflama tespit etti. Kuruluşa nazaran, gelişen 10 büyük iktisadın (EM10) ortalama büyüme potansiyeli, yapısal kırılganlıklar ve dış baskılar nedeniyle %3,1 düzeyine kadar düştü. Bu oran, Fitch’in 2021 yılında belirlediği %4,3’lük potansiyelin hayli altında.
EM10 Ülkeleri Hangileri?
Fitch’in “EM10” olarak tanımladığı küme, Brezilya, Çin, Hindistan, Endonezya, Meksika, Rusya, Güney Afrika, Güney Kore, Türkiye ve Polonya’dan oluşuyor. Bu ülkeler, gelişen piyasalar ortasında ekonomik hacim ve global entegrasyon açısından öne çıkan ekonomiler olarak kabul ediliyor.
Büyüme Potansiyelindeki Gerilemenin Nedenleri
Fitch’e nazaran büyüme potansiyelindeki düşüşün esas nedenleri şunlar:
-
Yatırım oranlarında düşüş: Bilhassa Çin ve Hindistan dışındaki EM10 ülkelerinde kamu ve özel kesim yatırımları azalıyor.
-
Verimlilik artışlarının yavaşlaması: Teknolojik ilerleme ve verimlilik kazanımları beklentilerin gerisinde kalıyor.
-
Demografik baskılar: Güney Kore, Rusya ve Çin üzere ülkelerde yaşlanan nüfus, iş gücü artışını sınırlıyor.
-
Jeopolitik riskler: Rusya-Ukrayna savaşı, Orta Doğu’daki belirsizlikler ve Çin-ABD gerginliği büyüme perspektiflerini olumsuz etkiliyor.
Türkiye’nin Durumu: Potansiyel Büyüme %3’ün Altında
Rapora nazaran, Türkiye’nin potansiyel büyüme oranı %2,9 olarak iddia ediliyor. Bu, EM10 ortalamasının da altında kalıyor. Türkiye özelinde öne çıkan faktörler:
-
Zayıf yatırım ortamı ve kur riskleri
-
Enflasyonist baskılar ve para siyaseti belirsizliği
-
Düşük verimlilik artışları
Fitch, Türkiye’nin mevcut ekonomik siyasetlerinin potansiyel büyümesini sonlandırdığını ve daha üretken dallara kaynak transferinin sonlu kaldığını belirtiyor.
Çin, Hindistan ve Endonezya Görece Daha Yeterli Performans Gösteriyor
EM10 kümesinde potansiyel büyümesi hala en yüksek olan ülkeler Hindistan (%6,2), Endonezya (%4,8) ve Çin (%4,5) olarak sıralanıyor. Fakat Çin’in büyüme potansiyeli, geçmişteki çift haneli oranların hayli altında seyrediyor ve yaşlanan nüfus ile emlak bölümündeki riskler nedeniyle aşağı taraflı baskı altında.
Politikaların Rolü Büyük
Fitch, yapısal ıslahatların ve siyaset tercihlerinin büyüme potansiyelini önemli ölçüde etkilediğine dikkat çekiyor. Bilhassa:
-
Eğitim kalitesinin artırılması
-
İşgücü piyasasında reformlar
-
Dijital altyapı yatırımları
-
Kurumsal çerçevenin güçlendirilmesi
Bu başlıklarda ilerleme kaydeden ülkelerin, potansiyel büyüme oranlarını artırabileceği belirtiliyor.
Küresel İktisada Etkileri
Gelişen ülkelerdeki büyüme potansiyelinin düşmesi, global ekonomik büyüme açısından da aşağı istikametli risk yaratıyor. Bu durum, bilhassa emtia talebi, direkt yabancı yatırımlar ve ticaret akışları üzerinde tesirli olabilir.
Fitch’e nazaran, dünya ekonomisindeki tartısı giderek artan EM10 ülkelerinde uzun vadeli büyümenin zayıflaması, merkez bankalarının faiz siyasetlerinden global enflasyon dinamiklerine kadar birçok alanda tesirli olabilir.
SONUÇ: Siyaset Islahatları Olmadan Kalıcı Sürat Kazanmak Zor
Fitch Ratings’in tahlili, gelişen ülkelerin uzun vadeli ekonomik performansını uygunlaştırmak için yalnızca kısa vadeli mali yahut mali teşviklerin kâfi olmadığını ortaya koyuyor. Yapısal ıslahatlar ve sürdürülebilir büyüme stratejileri olmadan, gelişen piyasalar %4’ün altındaki büyüme patikasına mahkûm olabilir.
Atilla Yeşilada ve Güldem Atabay tarafından kaleme alınan özel raporlarımıza abone olmak ister misiniz? Abonelik şartları için bize e-mail atın: [email protected]
