MAKRO-ANALİZ:  İmalat sanayinde görünüm korunuyor, geçen aya göre iyileşme sınırlı

Şubat ayına ait İktisadi Yönelim  Anketi  (İYA) bilgileri imalat sanayi için ocak ayındaki görünümün büyük ölçüde korunduğuna, üretim ve talebe ait göstergelerde ise bir ölçü düzgünleşme olduğuna işaret ediyor.

Kapasite kullanım oranı mevsimsellikten arındırılmış olarak şubatta aylık 0,1 artışla %74,9 olurken, uzun devirli ortalamaların altında kalmaya devam etti. İmalat sanayi dışındaki dallarda ise karışık bir görünüm hâkim. İtimat endeksi, perakende ticarette artarken, hizmet ve inşaat bölümü itimat endeksleri geriledi. Tüm endeksler tarihi ortalamalarının altındaki seyrini sürdürdü. İmalat sanayine ait öbür sorulara baktığımızda istihdam ve yatırım eğiliminde yataya yakın seyir gözlenirken, maliyet ve fiyatlamaya ait sorulardan gelecek 3 aya ait beklentilerin azaldığı görülüyor. Firmaların gelecek 12 ay ÜFE yıllık enflasyon beklentisi %36,9 ile Aralık 2021’den bu yana en düşük düzeye indi.

Reel Kesim İtimat Endeksi (RKGE): RKGE mevsimsellikten arındırılmış (m.a) olarak şubatta aylık 0,2 puan artarak 102,8 oldu, fakat tarihi ortalamasının altında kalmaya devam etti. Gelecek 3 aya ait üretim hacmi beklentisinde sert düşüş görülürken, toplam siparişlerde iç siparişler kaynaklı besbelli artış gerçekleşti. Gelecek 3 ay istihdam beklentileri ile genel gidişatta da güzelleşme kaydedildi.

Sektörel İtimat Endeksleri (SGE): Perakende ticaret inanç endeksi şubat ayında artarken, hizmet ve inşaat bölümleri itimat endeksleri geriledi. Hizmet dalı endeksi son 3 ay ve gelecek 3 aylık periyoda ait talep görünümündeki bozulmanın tesiriyle 2,3 puan azaldı. Perakende kesimindeki artışta ise gelecek 3 aylık periyotta beklenen iş hacmindeki düzgünleşme öne çıktı. İnşaat kesiminde ise mevcut devir iş hacmi dışındaki tüm sorularda gerileme görüldü. Hizmet, perakende ve inşaat itimat endekslerinin hepsi tarihî ortalamalarının altında kaldı.

Kapasite Kullanım Oranı

KKO (m.a.) şubatta aylık 0,1 puan artışla %74,9 pahasını aldı. KKO tarihî ortalamasının 1,4 puan altında kalarak imalat sanayi ana eğilimindeki zayıflığın sürdüğüne işaret etti. KKO, orta ve büyük ölçekli firmalarda artarken, küçük ölçekli firmalarda geriledi. Tarihî ortalamalara kıyasla KKO orta ölçekli firmalarda ortalamanın bariz altında, küçük ve büyük ölçekli firmalarda ortalamanın hudutlu altında seyrediyor. Mal kümeleri bazında; yatırım malları ve sağlam tüketim mallarında KKO azalırken, orta malları ve dayanıksız tüketim mallarında ise sonlu arttı.

İktisadi Yönelim Anketi

Son 3 ay üretim hacmi sorusu şubatta bariz artış gösterdi; bununla birlikte hala uzun devir ortalamasının 3,5 puan altında bulunuyor. Üretim hacminde en bariz artış büyük ve orta ölçekli firmalarda görüldü. Küçük ölçekli firmalarda da arttı. Mal kümeleri bazında ise aylık bazdaki en güçlü artış orta mallarında gözlenirken, sağlam tüketim mallarında azaldı. Mamul mal stokları ise orta malları hariç tüm mal kümelerinde azaldı; en besbelli azalış ise dayanıksız tüketim mallarında gerçekleşti.

Ölçek bazında genele yayılan bir artış görüldü. Uzun devir ortalamalarına nazaran stoklar tüm bölümlerde tarihi ortalamaların altında bulunuyor).

İmalat sanayi firmalarının dış sipariş beklentileri beş aylık artış eğiliminin akabinde şubatta geriledi. İç piyasa sipariş beklentilerinde azalış barizleşti. Maliyet ve fiyatlamalara ait sorulardan, gelecek 3 aya ait beklentiler geriledi. İmalat endüstrinin gelecek 12 ay ÜFE yıllık enflasyon beklentisi ise aylık bazda 1,6 puan azalarak %36,9 ile Aralık 2021’den bu yana en düşük düzeyde gerçekleşti.

Kaynak:  Akbank Ekonomik Araştırmalar