Çetin Ünsalan Yazdı: ‘Halen piyasalara konuşuyor…’

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek sonunda kamuoyunun önünde konuştu ve iktisada dair değerlendirmelerde bulundu. Elbette konuştuğu yer bir emekli kahvesi, personel sendikası ya da esnafın dükkânı değildi. Önemsediği bireylerle Bloomberg Zirvesi’nde bir ortaya geldi.

Bakan Şimşek, “Enflasyon düşecek, ancak piyasadaki kuşkuları anlıyorum” diyerek, kendince inanç veren bir hal sergiledi. Halbuki güvensizlik tam da bu söz de başlıyor. Zira piyasalar, beklentilere paralel olarak, iktisadın âlâ olduğunu süreçte de, berbata gittiğinde de para kazanmaya kabiliyetli yapılardır.

Bu nedenle mananız gereken kesim piyasalar değil. Fakat sıkıntıya bakış açısı bu. Hatırlayacaksınız yurtdışında bir konuşmasında da ‘yerellerin iknası’ tabirini kullanan yeniden Şimşek’ti.

Mesele sonra hamasi noktalara kadar çekildi, lakin hususun temel bam teli atlandı. Yereller tarifi, yurtiçi yatırımcıları kast eden bir vurgu. Yani yerliler vesaire çıkışlarıyla bu işi sulandırmak, hususun aslının kaçmasına neden oldu.

Oysa o günkü tabir de, son yapılan konuşmadaki piyasalar vurgusu da, bu iktisat idaresinin ülkede finans piyasalarından öteki bir hassasiyeti olmadığını, altını çizerek ülkeye anlatıyor.

Memlekette esnafın, endüstricinin, çiftçinin, emeklinin, çalışanın, işsizin ne yaşadığı Bakan Şimşek’in ve onun nezdinde iktisat idaresinin zerre kadar umurunda değil. Bakan, finansçıların endişelerini anlıyor, lakin koca bir Millet’in yaşadıklarını umursamıyor.

Daha değişik olan ise, rantiyeyi mutlu etmek için, enflasyon sayılarından kurlara kadar her şeyi bu talepler doğrultusunda oluşturuyor. Nereden anlıyoruz? Yeniden dünkü konuşmasında ‘TL’de gerçek pahalanma sürecek’ vurgusunu yaptı mı?

Bu ne demek? Başta carry trade tayfası olmak üzere, yurtiçindeki rantiye de dahil hepsine şu iletisi veriyor: Gelin dolarınızı bozdurun, oradan faize ya da farklı enstrümanlara koyun, tekrar dolara döneceğiniz vakit mağdur olmayacağınızın kelamını veriyorum.

Peki döviz kurları ülke iktisadı çok yeterli olduğu için mi yerinde duruyor? Hayır… Yalnızca kimsenin inanmadığı enflasyon kadar bile bedel kaybetmemiş, çok bedelli TL ortamında ihracatçıdan vatandaşa herkes bunun bedelini ödüyor.

Yani kurların bu düzeyde tutulabilmesi için TL yakılıyor ve maliyeti de, cebine para konulması enflasyonun gerçek nedeniymiş üzere anlatılan geniş kısımlara ödetiliyor. O yüzde ismine tasarruf yılı denilen 2024’te olağandışı sayılarla karşılaştık.

Düşünsenize tasarruf yılında, Cumhuriyet tarihinin en büyük bütçe açığını verdik. 2,1 trilyon TL. Ortalama her yıl 1,2 trilyon TL faiz öderken, faiz ödememiz 1,9 trilyon TL’ye çıktı. Bir yıl içinde bulmamız gereken dolar, yani kısa vadeli dış borç ve cari açık finansmanı 240 milyar dolardan 270 milyar dolar düzeyine çıktı. Üstelik hepsi vergi gelirleri yüzde 62 artarken oldu. Fakat Şimşek, tüm faturayı ödeyeni değil de, piyasaları anlıyormuş.

[email protected]