Küresel Rezervlerde Altın Dönemi: Merkez Bankaları Tahvilleri Geri Plana İtiyor
Tarih boyunca ekonomik belirsizlik periyotlarında güvenli liman olarak görülen altın, tekrar merkez bankalarının ilgi odağı hâline geldi. Merkez bankalarının süregelen talebi sayesinde global altın rezervleri yaklaşık 4,5 trilyon dolara ulaşarak, 3,5 trilyon dolarlık hazine tahvillerini geride bıraktı. Böylelikle altın, 30 yıl ortadan sonra global rezervler içinde tahvilleri birinci defa geçmiş oldu.
ABD Başkanı Donald Trump döneminde uygulanan tartışmalı gümrük vergileri, Amerikan Merkez Bankası’nın (FED) bağımsızlığının sorgulanması ve artan global çatışma riski, altın fiyatlarını üst taşıdı. FED’in 17 Eylül’deki faiz kararı öncesi artan belirsizliklerle birlikte altının ons fiyatı 3.600 doları aşarak tarihi bir rekor kırdı. Yılbaşından bu yana altındaki paha artışı yüzde 37’yi bulurken, bu yükselişte merkez bankalarının güçlü alımları belirleyici oldu.
Altın, 30 Yıl Sonra Tahvilleri Solladı: Merkez Bankalarının İnançlı Liman Tercihi Değişiyor
Asya’dan Orta Doğu’ya kadar birçok ülkenin merkez bankası, üst üste dördüncü yılda da altın alımlarını artırarak fiyatlara önemli takviye sağladı. Dünya Altın Konseyi’nin 73 merkez bankasıyla yaptığı araştırmaya nazaran, iştirakçilerin %95’i önümüzdeki 12 ay içinde altın rezervlerini artırmayı planlıyor. Bu doğrultuda, merkez bankalarının toplamda en az 1.000 ton altın alacağı öngörülüyor. Avrupa Merkez Bankası’nın datalarına nazaran ise global çapta merkez bankalarının kasalarında hâlihazırda yaklaşık 36.000 ton altın bulunuyor.
Altına yönelik bu güçlü talep, merkez bankalarının rezerv idaresinde yapısal bir dönüşüm yaşandığını ortaya koyuyor. 2010 yılında toplam rezervler içindeki hissesi %30 olan hazine tahvilleri, günümüzde %23’e kadar gerilemiş durumda. Bu değişim, doların rezerv para olma statüsünü dahi tehdit edebilecek bir sürecin işareti olarak yorumlanıyor.
Tarihsel olarak, 1990’ların sonlarına hakikat Avrupa ülkeleri avronun piyasaya sürülmesine hazırlık maksadıyla ağır altın satışları gerçekleştirmiş, bu da Ağustos 1999’da altının ons fiyatını yaklaşık 250 dolara kadar düşürmüştü. Yaşanan bu paha kaybı, Eylül 1999’da merkez bankalarının altın satışlarını sınırlamak üzere “Washington Anlaşması”nı kabul etmelerine neden olmuştu. Ortadan geçen yaklaşık 30 yılın akabinde, taraf tekrar altına dönmüş durumda.
Dünya Altın Kurul 2025’in ikinci çeyrek bilgilerine nazaran Türkiye en çok altına sahip 11’inci ülke pozisyonunda yer alıyor. İşte altın zengini olan ülkeler:
Sıra Ülke / Kurum Altın Rezervi (Ton)
1 ABD 8.133,5
2 Almanya 3.350,3
3 Milletlerarası Para Fonu (IMF) 2.814,0
4 İtalya 2.451,8
5 Fransa 2.437,0
6 Rusya 2.329,6
7 Çin 2.296,4
8 İsviçre 1.039,9
9 Hindistan 879,6
10 Japonya 846,0
11 Türkiye 846,0
TCMB Altın Rezervlerini Artırıyor, Global Bankalar İddialarını Yükseltiyor
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), rezerv idaresinde altının hissesini artırmaya devam ediyor. TCMB’nin 29 Ağustos haftası prestijiyle yayımladığı bilgilere nazaran, döviz rezervleri 59 milyon dolarlık düşüşle 91 milyar 90 milyon dolardan 91 milyar 31 milyon dolara gerilerken, altın rezervleri 2 milyar 89 milyon dolarlık artışla 85 milyar 237 milyon dolardan 87 milyar 326 milyon dolara yükseldi.
Bu gelişmeler, global trendle paralel formda merkez bankalarının altına yöneldiğini bir defa daha ortaya koyuyor. Piyasadaki süratli fiyat hareketleri, yatırım bankalarının da altın öngörülerini sık sık revize etmesine yol açıyor.
Goldman Sachs, 2026 ortalarına kadar altının ons fiyatının 4.000 dolara ulaşabileceğini öngörüyor. Bankanın daha optimist senaryosunda ise fiyatın 4.500 dolara kadar çıkabileceği belirtiliyor. Ayrıyeten Goldman, ABD tahvil piyasasındaki fonların sırf yüzde 1’inin altına yönelmesi hâlinde ons fiyatının 5.000 doları aşabileceğine dikkat çekiyor.
