Bakan Mehmet Şimşek OVP’yi Değerlendirdi: Şoklara Rağmen
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, ekonomiye istikamet verecek olan Orta Vadeli Program (OVP) tanıtım toplantısında açıklamalarda bulundu. Şimşek, enflasyonla çabada kararlılığın sürdüğünü, kamu maliyesinde disiplinin devam edeceğini ve tasarruf önlemlerinden geri adım atılmayacağını belirtti.
Şimşek, enflasyondaki düşüş eğiliminin sürdüğünü, kamu harcamalarının son on yılın en düşük seviyesine indiğini ve programın dışsal şoklara karşı dayanıklılığını ortaya koyduğunu tabir etti.
Bakan Şimşek’in açıklamasından öne çıkan başlıklar şöyle:
• Dezenflasyon, fiyat istikrarı programın her vakit önceliği oldu. Bu mevzuda yol kat ettik. 2022-2023’te yüzde 64-65 olan enflasyon 30’un altına yanlışsız trendin içinde. Fiyat istikrarına gerçek güçlü adımlarla ilerliyoruz. Gelir siyaseti, maliye siyaseti, arz taraflı önlemler var, TCMB’nin uhdesinde olan para siyaseti var, bütüncül ve hakikaten tam bir uyum içinde dezenflasyon süreci yönetiliyor.
• Bütçe açığının ulusal gelire oranının düşmesi demek dezenflasyona takviye demek, bunda da değerli bir ara kat ettik. Güçte sübvansiyonlarının azaltılmasını kademelendirdik, başka kıymetli mevzu yönetilen yönlendirilen fiyatlarda daima maksadı dikkate aldık, bundan sonra da o denli olacak, kamu maliyesi konusunda atılacak adımları dezenflasyonu gözetecek halde yürüteceğiz.
Kamuda Tasarruf Siyaseti: Somut Sonuçlar Alınıyor
• Kamuda tasarruf konusunda kararlıyız, sonuç alıyoruz. Taşıtlar, kamu binaları için kiralama, satın alma, seyahat sarfiyatları, kırtasiye, kamunun tüm cari harcamaları tasarruf genelgesi kapsamında, sonuç alıyor muyuz? Alıyoruz. Kamu harcaması oranı son 10 yılın ortalaması olan yüzde 4,6’dan geçen sene yüzde 3,1’e düştü. Kamunun harcama oranını yüzde 33 düşürdük. Tasarruf konusunda hem samimiyiz hem de kararlıyız.
• 10 yıllık bir perspektif sunmak istiyorum, tasarruf genelgesi öncesinde Meclisimiz bütçe kanunun kabul ettikten sonra bize bir harcama üst limiti veriyor, genelgeden evvel son 10 yılda harcamalar öngörülenden yüzde 9’un üzerinde gerçekleşmişken, 2024’te bütçe 100 TL ise yüzde 97,7 harcama yapıldı. Faiz dışı harcamalarda bütçe üst eşiğinin yüzde 1,6 altında olacağız, hem makro hem de
tasarruf genelgesi perspektifiyle bakarsanız sonuç odaklı bir tasarruf uygulaması var.
Tasarruf konusunda zerre tereddüt yok.
Ekonomik Program Gerilim Testlerini Muvaffakiyetle Geçti
• Program gerilim testlerini muvaffakiyet ile geçti. Türkiye rezerv yeterliliğini sağladı, bu kıymetli zira şoklara karşı dayanıklılık için tampon oluşturmak gerekiyor. Türkiye değerli kazanımlar elde etti, 10 yıllık eurobond tahvil faizi programdan evvel yıllık yüzde 10 civarındaydı, şu anda yüzde 7 altına düşmüş durumda,Türkiye’nin önemli bir dış borcu olduğu düşünülürse, CDS’lerin inmiş olması birebir halde Türkiye’nin çok kıymetli bir kazanımıdır.
Faiz Masraflarının Ulusal Gelire Oranı Ortalamaların Altında
• Yüksek enflasyonist ortamlarda faiz sarfiyatlarına nominal olarak bakarsanız gerçek olmaz, faiz masraflarına ya ulusal gelire oran olarak ya da bütçeye oran olarak bakılır, program başlamadan evvel 2003-2022 devrinde faiz masraflarının ulusal gelire oranı yüzde 4,1, 2025’te yüzde 3,3, gelecek sene bir ölçü artışla yüzde 3,5’e çıkıyor, akabinde tekrar iniyor. Faiz masraflarının ulusal gelire oranı uzun vadeli ortalamaları olan yüzde 4,4’ün altındayız. 2024 ve 2025’te faiz dışı açık verdik, faiz dışı açık verince faiz masrafları artar, faiz dışı açığı neden verdik, Türkiye büyük bir sarsıntı yaşadı.
• Tüm kamunun tahakkuk bazlı harcaması bugünkü fiyatlarda 3,6 trilyon TL, 90 milyar dolar, Türkiye 90 milyar doları zelzele yaraları için harcadı, bunu değerli bir kısmını borçlandık, bunu borçlanınca alışılmış ki bir faiz masrafı olur. Bundan ötürü süreksiz olarak ulusal gelire oran olarak faiz harcamalarında hudutlu bir artış var. Bunun sebebi zelzele yaralarını sarmak için borçlanmamız. Değerli bir risk teşkil etmiyor. Program sayesinde, OVP bir patika sundu ve buna yönelik önlemleri de alacağız, alıyoruz.
