Trump Japonya ve Endonezya ile Anlaştı, Yeni Tarifeler Geliyor
ABD Başkanı Donald Trump, Japonya ve Endonezya ile başka ayrı ticaret muahedeleri imzalayarak bu ülkelerden yapılan ithalata %15 ve %19 gümrük vergisi uygulanacağını duyurdu. Mutabakatlarla ABD’li üretici ve çiftçilerin korunması amaçlanırken, Tokyo ve Jakarta kimi ödünler karşılığında tarife artışlarından kısmen muaf tutuldu.
Japonya ile “Tarihi” Mutabakat: Otomotivde %15 Gümrük Vergisi
ABD ile Japonya ortasında varılan mutabakat kapsamında, Japonya’dan ABD’ye ithal edilen araba ve yedek modüllere uygulanacak gümrük vergisi %15 olarak belirlendi. Bu oran, Trump’ın daha evvel tehdit ettiği %25’lik tarifeden düşük olsa da, müzakereler sırasında uygulanan %10’luk süreksiz tarifeden yüksek.
Trump, toplumsal medya platformu Truth Social’da yaptığı paylaşımda, “Japonya ile tahminen de tarihin en büyük ticaret muahedesini imzaladık. Araba, kamyon ve tarım eserleri dahil olmak üzere birçok alanda Japonya pazarını açıyor” dedi.
Japonya Başbakanı Shigeru Ishiba, ülkesinin araba ihracatına rastgele bir kota uygulanmadan %15 gümrük tarifesi ile devam edeceğini belirterek, “Dünyanın geri kalanından evvel otomotiv eserlerinde tarife indirimi elde ettik” sözlerini kullandı.
Japon Otomotiv Payları Uçuşta
Japonya iktisadının temel direklerinden biri olan otomotiv dalı bu haberle yükselişe geçti. Toyota %14, Honda %11, Subaru ve Mazda ise %17’den fazla bedel kazandı. Dolar karşısında 0,2 bedel kaybeden Japon yeni, Trump’ın duyurusu sonrası 146,9 seviyesine geriledi. Tokyo borsasında TOPIX endeksi %3,1 arttı.
Savunma Harcamaları ve Çelik-Tarife Mevzuları Dışarıda
Japonya’nın baş müzakerecisi Ryosei Akazawa, mutabakatın çelik ve alüminyumda %50 gümrük vergisi uygulaması ile savunma harcama yükümlülüklerini kapsamadığını belirtti. Lakin Japonya’nın ABD’ye yarı iletkenler, yapay zeka, gemi inşa ve güç üzere ulusal güvenlik alanlarında 550 milyar dolarlık yatırım yapacağı da Trump tarafından açıklandı.
Alaska’da LNG İştiraki Kuruluyor
Anlaşmanın duyurulmasının akabinde Trump, Beyaz Saray’da yaptığı konuşmada, Alaska’da sıvılaştırılmış doğalgaz (LNG) tesisi için ABD-Japonya ortak teşebbüsü kurulacağını da açıkladı.
Otomotiv Kesiminden Eleştiri
ABD merkezli Amerikan Otomotiv Politika Konseyi Başkanı Matt Blunt, anlaşmanın ABD üreticileri için adil olmadığını belirterek, “ABD’de yüksek yerli katkı oranı ile üretilen araçlara daha yüksek vergi uygulanması, Japon ithalatına kıyasla bölüme ziyan verir” dedi.
Endonezya ile %19 Gümrük Vergili Anlaşma
Trump idaresi, Japonya’dan sonra Endonezya ile de emsal bir muahedeye vardı. Buna nazaran, ABD Endonezya’dan ithal edilen eserlere %19 oranında gümrük vergisi uygulayacak, buna karşılık Endonezya ABD mallarına gümrük vergisi uygulamayacak.
Haziran ayındaki görüşmelerin akabinde taraflar, “Karşılıklı Ticaret Mutabakatı Çerçevesi” yayınladı. Muahedeye nazaran Endonezya;
-
ABD’den gelen tarım eserlerine yönelik kontrolleri azaltacak,
-
ABD’nin ilaç ve otomotiv güvenlik standartlarını tanıyacak,
-
Kritik maden ve sanayi eserleri ihracatındaki denetim uygulamalarını kaldıracak.
Endonezya, ABD’den 22 Milyar Dolarlık Alım Yapacak
Ortak açıklamada Endonezya’nın ABD’den;
-
3,2 milyar dolarlık yolcu uçağı,
-
4,5 milyar dolarlık tarım ürünü (soya fasulyesi, buğday, pamuk),
-
15 milyar dolarlık güç ürünü almayı taahhüt ettiği belirtildi.
ABD Ticaret Temsilcisi Jamieson Greer, “Bu çerçeve, ABD’nin hem iç üretimini koruyup hem de global pazar erişimini genişletebileceğini gösteriyor” dedi.
Trump’tan Tarife Resti: 1 Ağustos Son Gün
Trump, geçtiğimiz haftalarda 20’den fazla ülkeye mektup göndererek, 1 Ağustos’a kadar ticaret mutabakatı imzalanmaması halinde gümrük vergilerinin artırılacağını bildirmişti. Bugüne kadar sırf İngiltere, Vietnam, Endonezya ile hudutlu muahedeler yapıldı. Çin ile ise tarifelerin düşürülmesi konusunda uzlaşmaya varıldı.
ABD Çin’i Maksat Almıyor Mu?
Bazı eserlerin Endonezya üzerinden dolaylı yolla Çin’den geldiği gerekçesiyle “transshipment” ismi verilen uygulamalara vergi uygulanması da gündemde. ABD’li yetkililer bu tedbirlerin direkt Çin’i amaç almadığını, herhangi bir üçüncü ülkenin yükümlülükten kaçmasının önüne geçmek için alındığını söyledi.
Atilla Yeşilada ve Güldem Atabay tarafından kaleme alınan özel raporlarımıza abone olmak ister misiniz? Raporlarımız kurumsal müşterilere yöneliktir. Abonelik fiyatlıdır. Şartları öğrenmek için bize e-mail atın: [email protected]
